'ĐẦU ĐỘC' SÔNG, SUỐI (*): Các địa phương đồng loạt vào cuộc

Sau loạt bài "Đầu độc" sông, suối" mà Báo Người Lao Động phản ánh, cơ quan chức năng các địa phương liên quan đã đưa ra nhiều cam kết và giải pháp để bảo vệ sông, suối.

Không để hệ lụy, không đánh đổi

Một trong những biện pháp mạnh được Tỉnh ủy Đồng Nai thống nhất chỉ đạo là đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi gây ô nhiễm môi trường tại các cơ sở sản xuất - kinh doanh, tái chế chất thải, những cơ sở chăn nuôi, lò giết mổ gia súc, gia cầm.

Sông Đồng Nai đoạn gần Nhà máy Nước Biên Hòa. Ảnh: NGUYỄN TUẤN

Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh nhấn mạnh tỉnh không đánh đổi môi trường lấy lợi ích kinh tế, tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường, không để hệ lụy cho tương lai con cháu sau này.

Ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Đồng Nai, cho biết để bảo vệ nguồn nước sông Đồng Nai, tỉnh Đồng Nai và TP HCM cần tăng cường quan trắc, quản lý cho tốt, phối hợp các sở, ngành địa phương, kiểm soát những nguồn thải ở khu công nghiệp, hộ dân, chăn nuôi.

Kênh Rạch Bà đoạn qua phường 12, TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dòng nước đen ngòm, bốc mùi hôi thối .Ảnh: BÍCH NGỌC

Cũng như Đồng Nai, lãnh đạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhấn mạnh không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế. Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Chỉ thị 27-CT/TU về công tác quản lý, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh. Trong đó, Tỉnh ủy chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan và các địa phương thực hiện những giải pháp bảo vệ nghiêm ngặt các hồ cấp nước sinh hoạt trên địa bàn như: Đá Đen, Sông Ray, Sông Hỏa, Suối Các, Châu Pha, Kim Long, Suối Nhum...

Bên cạnh đó, rà soát, kiên quyết di dời các cụm công nghiệp, cơ sở chăn nuôi, sản xuất - kinh doanh có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường ở thượng nguồn và các hồ cấp nước. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng công bố danh mục các dự án không thu hút đầu tư, hạn chế thu hút đầu tư tại vùng thượng nguồn thuộc bản đồ khoanh vùng bảo vệ hồ chứa nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh…

Ông Đặng Sơn Hải, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết nhằm quản lý, bảo vệ nghiêm ngặt, bảo đảm an ninh, an toàn các nguồn nước, sở tập trung vận hành mạng lưới quan trắc tài nguyên nước để theo dõi, giám sát nguồn tài nguyên nước, kịp thời đưa ra các cảnh báo để ứng phó, khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước.

Sở TN-MT tiếp tục phối hợp các sở, ngành, địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác sử dụng nước, xả nước thải vào nguồn nước; tăng cường hướng dẫn người dân vùng nông thôn thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, tuyệt đối không vứt bao bì, chai lọ ra môi trường tự nhiên, nhất là các sông, suối, kênh rạch.

Quản chặt nguồn thải, tuân thủ quy hoạch

PGS-TS Nguyễn Đinh Tuấn, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường TP HCM, đánh giá trong những năm gần đây, số liệu quan trắc tại 2 trạm lấy nước từ sông Đồng Nai nhằm phục vụ cấp nước cho TP HCM có 4/19 chỉ tiêu bị ô nhiễm. Đó là chỉ tiêu về lượng cặn lơ lửng trong nước; lượng ôxy hòa tan trong nước cùng 2 chỉ tiêu khác liên quan đến vi sinh vật gây bệnh.

Theo ông Tuấn, giải pháp quan trọng hàng đầu để bảo vệ môi trường sông Đồng Nai là quản lý chặt nguồn thải. Bởi vì, bất kỳ ô nhiễm nào cũng khởi đầu từ phát thải. Hiện có rất nhiều nguồn thải chảy vào sông Đồng Nai. Trong đó có từ công nghiệp, nông nghiệp, đời sống sinh hoạt và từ nước mưa chảy tràn.

Hiện nay các nhà máy, khu công nghiệp tập trung ở sông Đồng Nai và lưu vực sông Đồng Nai đều đã có hệ thống xử lý nước thải và bảo đảm những quy định, điều kiện để thải ra môi trường. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cần tăng cường công tác giám sát, quản lý. Bởi lẽ, không thể tránh khỏi những trường hợp doanh nghiệp vì lợi ích cục bộ mà sẵn sàng xả thải chưa đạt tiêu chuẩn ra môi trường.

PGS-TS Nguyễn Đinh Tuấn lưu ý hệ thống xử lý nước thải của nhà máy nào cũng đạt tiêu chuẩn nhưng nếu số lượng các nhà máy, khu công nghiệp nhiều thì tải lượng nguồn thải vẫn tăng. Do đó, vẫn có nguy cơ làm tăng ô nhiễm cho sông Đồng Nai. Vì vậy, cơ quan quản lý cần phải làm tốt công tác quy hoạch. Cụ thể là phân bố hợp lý về số lượng lẫn loại hình các nhà máy, khu công nghiệp dọc theo sông Đồng Nai.

"Nguồn nước ở phía thượng nguồn chủ yếu dùng cho nhu cầu cấp nước, tiêu chuẩn ngặt nghèo hơn thì không được bố trí vào đó những nhà máy có mức độ xả thải nhiều, xả thải các chất ô nhiễm. Những nhà máy này phải đưa về vùng hạ lưu" - ông Tuấn đề xuất.

Theo ông Tuấn, điều rất đáng mừng là mới đây Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Đồng Nai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong quy hoạch này đã đưa ra các quy định về vấn đề thoát nước, xử lý nước thải. Cạnh đó là đặt ra quy định về các đô thị loại 3, loại 4 trở lên phải xử lý nước thải trước khi đổ ra sông Đồng Nai. Do đó, các địa phương, ban ngành cần tuân thủ và thực hiện theo đúng quy hoạch đã đề ra.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 26-3

NHÓM PHÓNG VIÊN