Dầu đạt 90 USD/thùng khi Ả Rập Saudi và Nga gia hạn cắt giảm nguồn cung

Bể chứa dầu thô tại nhà máy lọc dầu và nhà ga ở Ras Tanura, Ả Rập Saudi. Ảnh: Bloomberg

Ả Rập Saudi, Nga gia hạn hạn chế nguồn cung dầu đến cuối năm

Ngày 5/9, Ả Rập Saudi đã gia hạn mức cắt giảm sản lượng dầu thô tự nguyện 1 triệu thùng mỗi ngày cho đến cuối năm nay, theo Cơ quan báo chí nhà nước Saudi.

Việc cắt giảm sẽ đưa sản lượng dầu thô của Saudi đạt gần 9 triệu thùng/ngày trong tháng 10, tháng 11 và tháng 12 và sẽ được xem xét lại hàng tháng.

Ả Rập Saudi lần đầu tiên áp dụng mức giảm 1 triệu thùng mỗi ngày vào tháng 7 và kể từ đó đã gia hạn hàng tháng. Việc cắt giảm bổ sung thêm 1,66 triệu thùng mỗi ngày vào sự sụt giảm sản lượng dầu thô tự nguyện khác mà một số thành viên của OPEC đã áp dụng cho đến cuối năm 2024.

Truyền thông nhà nước Ả Rập Saudi cho biết quyết định cắt giảm sản lượng vẫn sẽ được xem xét hàng tháng, nhưng nhấn mạnh sản lượng có thể được điều chỉnh tăng hoặc giảm, cho thấy vương quốc này không loại trừ khả năng cắt giảm thêm sản lượng.

Sản lượng của nước này đã giảm từ khoảng 10,5 triệu thùng/ngày trong tháng 4 xuống còn khoảng 9 triệu thùng/ngày, thông qua sự kết hợp giữa các mục tiêu sản xuất bắt buộc của OPEC+ và việc cắt giảm tự nguyện. Thông báo mới nhất có nghĩa là sản lượng dầu của Ả Rập Saudi có thể sẽ duy trì ở mức 9 triệu thùng/ngày cho đến cuối tháng 12, thấp hơn 25% so với công suất tối đa là 12 triệu thùng/ngày.

Cùng ngày, nhà sản xuất dầu nặng Nga - quốc gia dẫn đầu nhóm tham gia cùng các quốc gia OPEC trong liên minh OPEC +, cũng cam kết tự nguyện giảm xuất khẩu 500.000 thùng mỗi ngày trong tháng 8 và 300.000 thùng mỗi ngày trong tháng 9.

Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết, Nga sẽ gia hạn mức giảm xuất khẩu 300.000 thùng mỗi ngày cho đến cuối tháng 12/2023 và tương tự sẽ xem xét biện pháp này hàng tháng, theo Điện Kremlin.

Việc cắt giảm được mô tả là tự nguyện vì chúng nằm ngoài chính sách chính thức của OPEC+, trong đó cam kết mọi thành viên không được miễn trừ sẽ phải chia sẻ hạn ngạch sản xuất. Tổng thư ký OPEC Haitham al-Ghais trước đây đã cho biết việc sử dụng các biện pháp cắt giảm tự nguyện ngoài các quyết định của OPEC+ không cho thấy sự chia rẽ trong quan điểm chính sách giữa các thành viên liên minh.

Ngay lập tức, hợp đồng tương lai Brent ICE giao tháng 11 đã tăng 1,07 USD/thùng lên 90,07 USD/thùng lúc 2:13 chiều giờ London, với hợp đồng tương lai WTI cao hơn 1,40 USD/thùng lên 86,95 USD/thùng.

Nguồn cung dầu và chiến lược của Ả Rập Saudi

Ả Rập Saudi phải đối mặt với một hành động tung hứng khó khăn giữa việc thực hiện cắt giảm sản lượng dầu và đòn giáng vào nền kinh tế phụ thuộc vào dầu thô của nước này. Những tổn thất phát sinh do cắt giảm sản xuất - và gián tiếp là khối lượng tiếp thị - có thể được bù đắp một phần bằng việc tăng giá bán ở Riyadh và giá dầu toàn cầu làm nền tảng cho hành động này.

Sau khi giảm xuống dưới 75 USD/thùng trong nửa đầu năm, giá kỳ hạn toàn cầu đã tăng hơn 10 USD/thùng trong mùa hè, gần đây nhất được thúc đẩy bởi rủi ro an ninh ở Gabon, thành viên OPEC và mối đe dọa gián đoạn trong khu vực Vịnh Mexico sau cơn bão Idalia.

Cơ quan Năng lượng quốc tế có trụ sở tại Paris dự kiến nguồn cung sẽ thắt chặt hơn trong nửa cuối năm 2023 khi nhu cầu phục hồi ở Trung Quốc, nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới.

Ả Rập Saudi phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu mỏ để hỗ trợ một số dự án được gọi là giga nhằm đa dạng hóa nền kinh tế. Việc cắt giảm sản lượng dầu thô và giá dầu giảm vào đầu năm nay đã khiến GDP của Riyadh chậm lại, tăng 1,1% hàng năm trong quý II, giảm từ mức 3,8% trong quý trước và 11,2% trong cùng kỳ năm 2022.

Truyền thông nhà nước Ả Rập Saudi đưa tin vương quốc này sẽ duy trì mức cắt giảm 1 triệu thùng/ngày cho đến cuối tháng 12. Ảnh: CNBC

Aramco do nhà nước Ả Rập Saudi kiểm soát bán nguồn cung dầu thô thông qua các hợp đồng hàng năm thường nêu rõ khối lượng tối thiểu sẽ được cung cấp cho khách hàng. Trong khi Aramco và khách hàng của họ có thể đồng ý từ bỏ yêu cầu này, khách hàng có thể yêu cầu nhận khối lượng theo hợp đồng của họ - điều này sẽ buộc Ả Rập Saudi phải rút khỏi lượng hàng tồn kho đang cạn kiệt hoặc tăng sản lượng.

Bị đe dọa cũng là triển vọng nhường thị phần cho Nga và Iran, những nước sản xuất dầu thô có chất lượng tương tự như Ả Rập Saudi và chủ yếu hướng xuất khẩu sang Trung Quốc, đưa ra mức giá chiết khấu cao.

Bộ trưởng dầu mỏ Iran, Javad Owji, vào giữa tháng 8 cho biết trong các bình luận được hãng thông tấn nhà nước IRNA đưa tin rằng đất nước của ông đang sản xuất tới 3,19 triệu thùng mỗi ngày, bất chấp các lệnh trừng phạt đang diễn ra của Mỹ đã tước đi quyền lợi của Tehran ở châu Âu và hầu hết các nước châu Á.

Giá sẽ còn tiếp tục tăng nữa

Các quốc gia tiêu thụ dầu lớn đã chỉ trích Ả Rập Saudi và các đối tác về sự can thiệp này, trong khi nhu cầu nhiên liệu toàn cầu đang tăng lên mức kỷ lục và lượng hàng tồn kho đang cạn kiệt. Động thái này cũng có nguy cơ khơi dậy mối lo ngại về lạm phát trên toàn cầu, là nỗ lực mới nhất của hai nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới nhằm tăng giá mặc dù phần lớn thế giới đang phải vật lộn với chi phí năng lượng tăng cao.

Giá dầu giảm ở châu Á do lo ngại về nhu cầu chậm từ nhà nhập khẩu dầu thô hàng đầu Trung Quốc tăng sau khi dữ liệu thương mại và lạm phát giảm, lấn át lo ngại về nguồn cung thắt chặt phát sinh từ việc cắt giảm sản lượng của Ả Rập Saudi và Nga.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết sau thông báo từ Ả Rập Saudi rằng, Tổng thống Joe Biden đang tập trung thực hiện “mọi thứ trong bộ công cụ của mình để có thể mang lại mức giá thấp hơn cho người tiêu dùng tại máy bơm xăng ở Mỹ”. Tuy nhiên, ông cho biết không có kế hoạch gặp song phương với Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman tại hội nghị thượng đỉnh G20 vào cuối tuần này ở New Delhi và thông báo ngày 5/9 sẽ không thay đổi điều đó.

Việc bảo vệ thị trường đã phải trả giá đắt cho Ả Rập Saudi. Vương quốc này đã bị Quỹ Tiền tệ quốc tế hạ mức dự báo tăng trưởng kinh tế mạnh nhất do khối lượng bán hàng đang sụt giảm. Tuy nhiên, đây dường như là một mức giá có thể chấp nhận được đối với vương quốc, quốc gia có thể cần dầu ở mức gần 100 USD/thùng để trang trải các dự án chi tiêu đầy tham vọng của Thái tử Mohammed bin Salman.

Bjarne Schieldrop - nhà phân tích hàng hóa trưởng tại SEB AB, cho biết: “Không có dấu hiệu nào cho thấy Ả Rập Saudi sẽ rời bỏ chiến lược giá trên khối lượng hiện tại. Giá hơn số lượng là tên của trò chơi”.

Dan Pickering - Giám đốc đầu tư tại Pickering Energy Partners, cho biết Ả Rập Saudi rõ ràng “đã cam kết” với mức giá cao hơn và muốn đảm bảo giá dầu thô không giảm trở lại.

Giá dầu Brent tăng khoảng 15% kể từ khi việc cắt giảm có hiệu lực vào đầu tháng 8. Pickering nói: “Đối với tôi, việc gia hạn cắt giảm này chứng tỏ rằng Saudi rất nghiêm túc. Giá sàn cho dầu thô… đang tiến lên cao hơn”.

Hoàng Lê (theo The Financial Times/CNBC)