Đằng sau quyết định loại bỏ pháo 105mm trên 'Bóng ma' AC-130J của Mỹ là gì?

Dù kế hoạch trang bị vũ khí laser cho máy bay cường kích biệt danh "Bóng ma" AC-130J đã bị đẩy lùi sang năm sau, song quân đội Mỹ vẫn khá kiên trì.

Pháo 105mm từng là vũ khí uy lực nhất của cường kích hạng nặng AC-130J, nhưng gần đây không quân Mỹ nhận ra rằng dòng vũ khí này không còn hiệu quả trong tác chiến hiện đại.

Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt của Lực lượng Không quân Mỹ (AFSOC) cho biết, các chuyến bay thử nghiệm vũ khí Laser năng lượng cao trên không (AHEL) của AC-130J sẽ bắt đầu được thử nghiệm trong khoảng thời gian từ tháng 1-6/2024.

Mục tiêu ban đầu là ít nhất một chiếc AC-130J Ghostrider sẽ được trang bị vũ khí laser vào cuối năm 2023.

Lockheed Martin đã ký hợp đồng từ năm 2019 để chế tạo và tích hợp AHEL lên máy bay AC-130J. Trước đó mặt hải quân Mỹ đã nhận được hệ thống vũ khí laser công suất 60 kilowatt vào năm 2021 .

Hải quân là lực lượng đi đầu trong quân đội Mỹ trong việc phát triển và trang bị các vũ khí năng lượng định hướng bằng laser.

Trong đó có loại Laser năng lượng cao công suất tới 60 kilowatt của Lockheed Martin.

Tuy nhiên dự án vũ khí laser của không quân lại chậm hơn. Lý do cho sự chậm trễ vẫn chưa rõ ràng. Đã có dấu hiệu cho thấy việc tích hợp tia laser vào AC-130J hóa ra phức tạp hơn dự kiến ban đầu.

Đầu năm nay, một quan chức của không quân Mỹ đã nói với The War Zone rằng có thể cần phải “thử nghiệm bổ sung” khi tích hợp AHEL vào AC-130J Ghostrider.

Trang tin Defense News trong tuần này đưa tin cho rằng đã có các cuộc thảo luận về việc lắp đặt tia laser thay cho pháo 105mm trên các máy bay cường kích AC-130J Ghostrider.

Tuy vậy việc đặt một tia laser tại vị trí của pháo 105mm hiện đang tạo ra nhiều nhiễu loạn không khí đến mức có thể làm đảo lộn chùm tia laser.

. Đây có thể là lý do khiến cho dự án chậm trễ hơn tiến độ dự kiến ban đầu.

Đây không phải là lần đầu tiên không quân Mỹ thử nghiệm vũ khí năng lượng định hướng bằng laser trên loại máy bay cường kích hạng nặng AC-130.

Đã có những cuộc thử nghiệm vũ khí laser trong giai đoạn từ 1990-2000 như một phần của chương trình Laser chiến thuật tiên tiến (ATL), theo đó vũ khí laser có công suất 100 kilowatt được lắp đặt trên máy bay thử nghiệm AC-130.

Trong cuộc thử nghiệm này, tia laser được lắp đặt trong khoang chở hàng chính và chiếu qua một tháp pháo lớn lắp dưới thân máy bay phía trước.

Chương trình AHEL mới được thiết kế nhỏ gọn, uy lực nhưng lại ít phức tạp hơn so với trước đây.

Tuy vậy không ít quan chức cho rằng, tương lai dự án AHEL vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ vì tính khả thi do chi phí và độ phức tạp hơn so với pháo 105mm.

Về nguyên tắc, tia laser năng lượng cao có thể là sự bổ sung có giá trị cho kho vũ khí vốn đã phong phú của cường kích AC-130J.

Vũ khí năng lượng định hướng có lợi ích là có thể bắn liên tục miễn là có đủ năng lượng và khả năng làm mát.

Vào năm 2017, Trung tướng Brad Webb cho biết vũ khí laser sẽ mang lại hiệu quả đáng kể bởi nó có thể tấn công chính xác đa mục tiêu trong thời gian nhanh chóng.

Nếu được trang bị, uy lực của loại cường kích lớn nhất và mạnh nhất thế giới AC-130J ngày càng đáng sợ hơn.