Cứu sản phụ chảy máu ồ ạt do tai biến sản khoa nguy hiểm

Ngày 11/4, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Đức Hinh, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội chia sẻ, đã cứu sống sản phụ Vũ Thị Ngân (Hải Dương) bị tai biến sản khoa tắc mạch ối, biến chứng máu không đông.

Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh hạnh phúc cùng niềm vui "mẹ tròn con vuông" của bệnh nhân sau tai biến sản khoa nguy hiểm.

“Tai biến sản khoa nguy hiểm nhất là tắc mạch ối, tính mạng sản phụ và thai nhi có thể bị cướp đi trong gang tấc”, Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh chia sẻ.

Theo đó, chị Ngân 36 tuổi, mang song thai lần đầu bằng phương pháp thụ tinh ống nghiệm (IVF). Kết quả siêu âm thai tuần 23 phát hiện một thai dị tật, phải đình chỉ trong tử cung. Gia đình khuyên chị chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội để theo dõi thai và an tâm vượt cạn. Tuần thứ 38, chị được chỉ định sinh mổ vì thai kỳ nguy cơ cao, một thai ngôi vai, thai còn lại đã hủy cách đây 15 tuần, vẫn nằm trong bụng mẹ.

Sau khi đưa em bé nặng 2,5 kg khỏe mạnh ra ngoài, bác sĩ sản tiếp tục thực hiện lấy thai nhi đã hủy và rau thai. Lúc này, Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ chuyên khoa II Đỗ Ngọc Lâm, Khoa Gây mê hồi sức, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nhận thấy, sản phụ có dấu hiệu tụt huyết áp, nhịp tim nhanh, lập tức tiêm thuốc giữ huyết áp cho sản phụ.

Trong khi Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh khâu cơ tử cung, đóng vết mổ, người bệnh có biểu hiện sốc rõ rệt, khó thở, máu chảy ra ào ạt từ tử cung và không có máu đông. Các bác sĩ đánh giá đây là dấu hiệu tắc mạch ối chưa điển hình, nhưng xảy ra đột ngột, diễn tiến nhanh, có thể gây suy tim phổi cấp và xuất huyết nghiêm trọng. “Nguy cơ sản phụ đột tử đến 90%, tỷ lệ cứu sống rất thấp”, bác sĩ Hinh nói.

Theo Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh, trường hợp của chị Ngân tắc mạch ối do thai nhi bị hủy nằm 15 tuần trong tử cung như một quả bom nổ chậm. Việc đưa thai nhi ra ngoài, lấy rau thai như kích hoạt ngòi nổ, khiến tình trạng sốc, mạch đập nhanh hơn, các chất độc giải phóng vào trong máu.

Chế độ cấp cứu nội viện được bật, ê kíp hồi sức tích cực có mặt dùng thuốc nâng huyết áp, nâng mạch, thuốc đông máu, hỗ trợ thở oxy, làm ven xâm lấn, truyền dịch, truyền máu… mục tiêu bảo đảm tuần hoàn và hô hấp cho sản phụ.

Sau 2 giờ cấp cứu, sản phụ dần ổn định sức khỏe, qua giai đoạn nguy hiểm, chuyển tới Khoa Hồi sức tích cực tiếp tục điều trị và dần bình phục, xuất viện sau 7 ngày, không có biến chứng.

Theo các bác sĩ tắc mạch ối là tình trạng nước ối và các thành phần của nước ối đi vào trong tuần hoàn mẹ, gây tắc mạch, choáng nặng và rối loạn đông máu.

Biến chứng này khá hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, tỷ lệ tử vong cao (biểu hiện đột quỵ, hạ huyết áp đột ngột, suy tuần hoàn). Biến chứng khác của tắc mạch ối là mất máu nhiều, có thể dẫn đến suy gan, suy thận, suy đa tạng, rối loạn đông máu và dễ nhiễm khuẩn hậu sản. Truyền máu điều trị chảy máu sau sinh làm tăng các nguy cơ và biến chứng của truyền máu.

Triệu chứng của tình trạng tắc mạch ối thường là suy hô hấp, cơ thể tím tái đột ngột trong vài phút, có biểu hiện thần kinh như mất ý thức, co giật, sốt, đau tức ngực, tụt huyết áp, phù phổi… Nhiều thai phụ có biểu hiện tim ngừng đập, ngừng thở, tử vong nhanh.

Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh cho biết, sau triệu chứng ban đầu, người bệnh có thể bị đờ tử cung, chảy máu tử cung không cầm được, có thể gây phù phổi, một số có thể xuất hiện đông máu rải rác trong lòng mạch. “Điều đáng quan ngại là tắc mạch ối không thể dự phòng và chưa có biện pháp điều trị hữu hiệu, tỷ lệ tử vong lên tới 90%” - Phó Giáo sư Nguyễn Đức Hinh cho biết thêm.

Cũng theo các bác sĩ, các yếu tố nguy cơ gây tắc mạch ối như sản phụ trên 35 tuổi, mổ lấy thai, đa ối, đa thai, thai chết lưu, rau bong non, tiền sản giật… Tắc mạch ối thường xảy ra trong chuyển dạ nhưng cũng có thể xảy ra trong khi mổ lấy thai, sảy thai, chấn thương bụng, chọc hút nước ối, thậm chí có thể gặp sau khi đẻ, sau khi mổ lấy thai.

Nguyễn Minh