Cuộc chiến kinh tế Trump - Biden trên đường đua vào Nhà Trắng
Chủ đề kinh tế vốn là thế mạnh của ông Trump lại được đem ra luận bàn trong cuộc so găng gần đây giữa hai ứng viên Tổng thống, nhưng có vẻ lần này, ông Biden chưa hẳn ở kèo dưới. Tuy nhiên, quyết định từ phía cử tri vẫn là điều quan trọng nhất trên đường đua vào Nhà Trắng năm nay.
“Hôm nay bạn có khá giả hơn so với 4 năm trước hay không?”
Đây là câu hỏi dành cho những người ủng hộ ông mà cựu Tổng thống Donald Trump đã đăng tải trên nền tảng mạng xã hội Truth Social vào ngày 18/2.
Câu hỏi “bạn có khá giả hơn không” bắt nguồn từ cuộc chạy đua tổng thống năm 1980, khi ông Ronald Reagan trực tiếp chất vấn tổng thống đương nhiệm lúc bấy giờ là ông Jimmy Carter trong một cuộc tranh luận trên sóng truyền hình. Chính câu hỏi hiểm hóc này đã trở thành bệ phóng đưa ông Reagan vào Nhà Trắng trong cuộc bầu cử năm đó; đồng thời khẳng định tầm quan trọng của vấn đề kinh tế đối với cử tri Mỹ.
Ông Trump – vốn xuất thân là một doanh nhân, có sở trường về quản lý kinh tế. Tăng trưởng kinh tế của Mỹ tương đối mạnh mẽ, vượt mức 2% trong mỗi 3 năm đầu tiên sau khi ông Trump lên nắm quyền. Đặc biệt, tuy tăng trưởng kinh tế đã giảm từ 2,9% vào năm 2018 xuống còn 2,3% vào năm 2019 do tình hình đại dịch nhưng con số này vẫn cao hơn so với các nền kinh tế lớn khác.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: The Hill.
Về chính sách kinh tế, ông Donald Trump được ủng hộ cao hơn so với đối thủ Joe Biden, với tỷ lệ 52% - 41%, theo một nghiên cứu được công bố vào cuối năm ngoái. Theo một cuộc thăm dò của AP-NORC vào tháng 2, chỉ 24% người Mỹ cho biết họ trở nên khá giả sau khi ông Biden trở thành Tổng thống, trong khi 41% cho biết tình trạng kinh tế của họ đã xuống dốc và 34% ở phe trung lập.
“Dưới thời chính quyền Trump, bạn khá giả hơn, gia đình bạn khá giả hơn, hàng xóm của bạn khá giả hơn, cộng đồng của bạn khá giả hơn, và đất nước của chúng ta ngày càng khá giả hơn. Đó là điều chắc chắn,” ông Trump phát biểu tại một sự kiện tranh cử trong tháng này.
Cựu Tổng thống cũng lên tiếng chỉ trích đối thủ Joe Biden vì đã đẩy nước Mỹ vào “những cuộc chiến mà lẽ ra sẽ không bao giờ xảy ra”.
“Nga sẽ không bao giờ tấn công Ukraine. Hamas sẽ không bao giờ tấn công Israel. Và nước Mỹ sẽ không bị lạm phát như hiện nay”, ông Trump nói.
“Hãy xem xét lại quá khứ”
Trước câu hỏi của đối thủ Donald Trump, ông Joe Biden đã nhanh chóng lên tiếng đáp trả.
“Tôi rất vui vì ông Trump đã hỏi câu hỏi đó, vì tôi hy vọng mọi người hãy dành một chút thời gian để nghĩ về thời điểm tháng 3/2020”, ông Biden phát biểu trước cử tri trong buổi gây quỹ tại Texas trong tuần này.
Ông Biden gợi nhắc lại những khoảnh khắc đen tối từ những ngày đầu của đại dịch, khi ông Trump còn đang nắm quyền. Các phòng cấp cứu của bệnh viện luôn trong trình trạng quá tải, các y bác sĩ phải liều mạng để chăm sóc người bệnh trong tình khan hiếm vật tư y tế. Có thời điểm, Mỹ là quốc gia có số ca nhiễm và tử vong do Covid-19 cao nhất thể giới.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: The Hill.
Nước Mỹ phải đóng cửa do đại dịch. Tại xứ sở cờ hoa lúc bấy giờ, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, thị trường chứng khoán sụt giảm và các kệ hàng trống rỗng.
Tổng thống Mỹ đương nhiệm cho rằng người tiền nhiệm đã phớt lờ lời khuyên của các chuyên gia y tế công cộng và áp dụng các phương pháp điều trị chưa được chứng minh cho công chúng; khiến tình hình trở nên xấu đi. Đồng thời, đội ngũ vận động tranh cử của ông Biden đã phát hành một video tổng hợp một số khoảnh khắc gây tranh cãi nhất của đối thủ Donald Trump trong năm 2020; bao gồm những bình luận tự đề cao bản thân và thái độ thờ ơ của ông Trump trước hiểm họa khôn lường của đại dịch Covid-19.
Tổng thống Joe Biden cũng chỉ trích đối thủ Donald Trump quá chìm đắm trong hào quang của bản thân mà không để ý tới những rủi ro có thể xảy đến – sai lầm mà ông Trump đã mắc phải trong nhiệm kỳ của mình.
“Vấn đề không phải là quay lại thời điểm mà ông Trump đã chiến thắng. Vấn đề nằm ở cách mà người lãnh đạo sẽ dẫn dắt nước Mỹ ”, ông Biden nói.
Câu trả lời của cử tri
4 năm trước, cựu Tổng thống Donald Trump mất điểm trước cử tri vì đại dịch Covid-19 đã khiến hơn 1,1 triệu người Mỹ thiệt mạng. Tiếp nhận nước Mỹ từ tay người tiền nhiệm, bản thân Tổng thống Joe Biden cũng phải vật lộn để ngăn chặn sự phát triển của các biến thể mới trong cộng đồng. Cả hai Tổng thống đều gặp khó khăn trước vấn đề kinh tế trong thời kỳ đại dịch. Theo Văn phòng Quản lý và Ngân sách, thâm hụt ngân sách lên tới 3,1 nghìn tỷ USD vào năm 2020 (thời kỳ ông Donald Trump) và gần 2,8 nghìn tỷ USD vào năm 2021 (thời kỳ ông Joe Biden).
Cử tri Mỹ đi bầu cử vào năm 2020. Ảnh: Getty.
Theo chiến lược gia Alex Conant của Đảng Cộng hòa, hai ứng cử viên Tổng thống đều có những mặt tốt và chưa tốt trong thời kỳ nắm quyền của mình: “Không ai đổ lỗi cho ông Trump vì đã để dịch bệnh xảy ra hay ghi công ông vì đã tạo ra loại vắc xin đã chấm dứt đại dịch. Nền kinh tế Mỹ đã hồi phục dưới thời ông Biden nhưng vẫn không đủ để làm hài lòng cử tri”.
“Hầu hết cử tri chưa thể đưa ra câu hỏi rõ ràng cho câu hỏi của ông Trump. Đó là lý do tại sao kết quả của cuộc bầu cử vẫn là một ẩn số”, ông Conant nói thêm.
