Công nghệ của TikTok có gì đặc biệt?

Dưới đây là cách thức hoạt động của thuật toán này và lý do tại sao nó gây ra nhiều tranh luận hơn so với công nghệ được sử dụng bởi các đối thủ cạnh tranh như Instagram của Meta, YouTube của Google và Snapchat.

Thuật toán

Các thuật toán được coi là cốt lõi cho toàn bộ hoạt động của ByteDance, và theo nguồn tin của Reuters, ByteDance tuyên bố thà đóng cửa ứng dụng còn hơn bán nó cho công ty khác.

Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đã sửa đổi luật xuất khẩu vào năm 2020, theo đó đã trao cho chính phủ quyền phê duyệt đối với bất kỳ hoạt động xuất khẩu thuật toán và mã nguồn nào, điều này làm tăng thêm khó khăn cho mọi nỗ lực bán ứng dụng video ngắn TikTok.

Các nhà nghiên cứu và nhân viên cũ của công ty cho biết, không chỉ riêng các thuật toán, mà còn cả cách thức hoạt động của chúng với định dạng video ngắn, đã giúp TikTok thành công vang dội trên toàn cầu.

Ảnh minh họa.

Trước sự xuất hiện của TikTok, nhiều người tin rằng công nghệ kết nối các mối quan hệ xã hội của người dùng là bí quyết thành công của một ứng dụng mạng xã hội, dựa trên sự phổ biến của Facebook và Instagram của Meta.

Nhưng TikTok đã chứng minh rằng một thuật toán sử dụng thông tin sở thích của người dùng để cá nhân hóa trải nghiệm của họ có thể mạnh mẽ hơn. Thay vì xây dựng thuật toán của họ dựa trên “đồ thị xã hội” như Meta, các giám đốc điều hành của TikTok, bao gồm Giám đốc điều hành Shou Zi Chew đã tuyên bố rằng thuật toán của họ dựa trên “tín hiệu sở thích” là một công cụ mạnh mẽ để cá nhân hóa trải nghiệm của người dùng.

Bà Catalina Goanta - Phó Giáo sư tại Đại học Utrecht (Hà Lan) cho rằng, mặc dù các đối thủ cũng có thuật toán dựa trên sở thích tương tự, TikTok có thể đẩy mạnh hiệu quả của thuật toán nhờ định dạng video ngắn.

“Hệ thống đề xuất của họ rất phổ biến. Nhưng điều thực sự khiến TikTok khác biệt với tư cách là một ứng dụng chính là thiết kế và nội dung”, bà Catalina Goanta cho biết thêm.

Định dạng video ngắn cho phép thuật toán của TikTok trở nên năng động hơn nhiều và thậm chí có khả năng theo dõi sự thay đổi sở thích và hứng thú của người dùng theo thời gian, chi tiết đến mức sở thích của người dùng có thể thay đổi như thế nào trong một khoảng thời gian nhất định trong ngày.

Thu thập dữ liệu nhanh chóng

Ông Jason Fung, cựu giám đốc mảng trò chơi của TikTok cho rằng, định dạng video ngắn cho phép TikTok tìm hiểu về sở thích của người dùng với tốc độ nhanh hơn nhiều.

“Vì video có kích thước nhỏ, ngắn gọn, nên bạn có thể thu thập dữ liệu về sở thích của người dùng nhanh hơn nhiều so với YouTube. Hãy tưởng tượng bạn đang thu thập dữ liệu về người dùng trung bình cứ 10 phút so với cứ vài giây”, ông Jason Fung cho biết thêm.

Và việc định vị TikTok như một ứng dụng được xây dựng cho các thiết bị di động ngay từ đầu cũng mang lại cho nó một lợi thế so với các nền tảng cạnh tranh phải điều chỉnh giao diện của họ từ màn hình máy tính.

Việc TikTok tham gia thị trường video ngắn từ sớm cũng mang lại cho công ty một lợi thế lớn về người đi trước. Instagram không ra mắt Reels cho đến năm 2020, trong khi YouTube ra mắt Shorts vào năm 2021, cả hai đều thua kém TikTok về nhiều năm kinh nghiệm thu thập dữ liệu và phát triển sản phẩm.

Khám phá nội dung mới

Bên cạnh đó, TikTok cũng thường xuyên đề xuất nội dung nằm ngoài sở thích của người dùng, điều mà ban lãnh đạo công ty nhiều lần khẳng định là yếu tố thiết yếu cho trải nghiệm người dùng của TikTok.

Một nghiên cứu do các nhà nghiên cứu từ Mỹ và Đức công bố vào tháng trước cho thấy thuật toán của TikTok “khai thác sở thích của người dùng trong khoảng 30% đến 50% video đề xuất” sau khi kiểm tra dữ liệu từ 347 người dùng TikTok và 5 chatbot tự động.

Phát hiện này cho thấy thuật toán của TikTok lựa chọn đề xuất một lượng lớn video khám phá để cố gắng suy luận tốt hơn về sở thích của người dùng hoặc tối đa hóa thời gian giữ chân người dùng bằng cách đề xuất nhiều video nằm ngoài sở thích của người dùng.

Thu hút người dùng vào các nhóm công khai

TikTok sử dụng nhiều chiến lược để thu hút người dùng vào các nhóm công khai, tạo dựng cộng đồng và thúc đẩy sự tham gia trên nền tảng của họ. Một số chiến lược chính bao gồm đề xuất nhóm theo sở thích, làm nổi bật các thử thách và hashtag nhóm theo xu hướng, tìm kiếm nhóm và đề xuất nhóm dựa trên sở thích và hoạt động của người dùng,…

Ông Ari Lightman, giáo sư tại Đại học Carnegie Mellon (Mỹ) cho rằng, bằng cách khuyến khích người dùng thành lập các nhóm công khai, TikTok có thể học hỏi hiệu quả hơn về hành vi, sở thích, sự đồng điệu và hệ tư tưởng của người dùng.

Bằng cách thực hiện các chiến lược này, TikTok thu hút người dùng hiệu quả vào các nhóm công khai, thúc đẩy cảm giác gắn kết, sự tham gia và trải nghiệm chung, từ đó nâng cao trải nghiệm người dùng tổng thể trên nền tảng.

Thuê chuyên gia gắn thẻ dữ liệu

Thuật toán đề xuất của TikTok phần lớn được lấy từ ứng dụng Douyin, phiên bản Trung Quốc của TikTok, ra mắt vào năm 2016. Mặc dù ByteDance thường nhấn mạnh rằng TikTok và Douyin là các ứng dụng riêng biệt, tuy nhiên một nguồn tin có kiến thức trực tiếp về vấn đề này cho biết thuật toán của cả hai ứng dụng là giống nhau.

Yikai Li, cựu giám đốc tại ByteDance cho biết: “Khoảng năm 2018 và 2019, Douyin đã nỗ lực gắn thẻ cho mọi người dùng. Vì vậy, họ sẽ gắn thẻ thủ công từng video clip. Sau đó, họ sẽ gắn thẻ người dùng của mình dựa trên video mà họ đã xem. Sau đó, họ cũng áp dụng chiến thuật này trên TikTok”.

Mặc dù việc thuê những người gắn thẻ dữ liệu hiện nay là một thực tiễn phổ biến và quan trọng đối với các công ty trí tuệ nhân tạo, ByteDance là một trong những công ty tiên phong áp dụng chiến lược này.

“Việc phân loại các thẻ này đòi hỏi rất nhiều công sức. Nó rất tốn thời gian. Vì vậy, các công ty Trung Quốc có lợi thế ở đây. Bạn có thể thuê nhiều nhân viên hơn, chi phí rẻ hơn so với các công ty Bắc Mỹ”, ông Yikai Li nhận định.

Phan Văn Hòa (Theo Reuters)