Cơ hội để Đà Nẵng bứt phá từ khu thương mại tự do

Điểm đáng lưu ý của cơ chế đặc thù phát triển TP Đà Nẵng lần này là đề xuất Quốc hội cho thành phố được thí điểm thành lập Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng gắn với cảng Liên Chiểu.

Một loạt cơ chế ưu đãi thu hút đầu tư

Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng là khu chức năng, được thành lập để thực hiện các mục tiêu thu hút đầu tư, phát triển hoạt động sản xuất, dịch vụ hậu cần cảng, logistics, thương mại-dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế. Khu thương mại này có ranh giới địa lý xác định, ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và các cơ quan có liên quan. Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng với bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu.

Công trường xây dựng dự án cảng Liên Chiểu, TP Đà Nẵng. Ảnh: ĐỖ TUYÊN

Theo đề xuất, các nhà đầu tư khi đầu tư vào Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng cũng được hưởng một loạt cơ chế ưu đãi đặc thù. Điển hình như: Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng được áp dụng tương tự dự án đầu tư trong khu kinh tế; mức ưu đãi, thời gian miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng được áp dụng tương tự dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng khu chức năng trong khu kinh tế; mức ưu đãi, thời hạn áp dụng ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án đầu tư trong Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng được áp dụng tương tự dự án đầu tư trong khu kinh tế theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp... Đối với dự án đầu tư đáp ứng điều kiện hưởng các mức ưu đãi đầu tư khác nhau trong cùng một thời gian thì nhà đầu tư được lựa chọn áp dụng mức ưu đãi cao nhất.

Hoạt động kinh doanh hàng miễn thuế cũng là điểm đặc biệt chú ý được Đà Nẵng và cơ quan soạn thảo đề xuất khi xây dựng dự thảo nghị quyết. Theo đó, người nước ngoài có thị thực với thời hạn không quá 3 tháng hoặc công dân Việt Nam chuẩn bị xuất cảnh khỏi Việt Nam không bị giới hạn về số lượng và giá trị hàng hóa khi mua hàng miễn thuế ở khu thương mại-dịch vụ thuộc Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng và nhận hàng hóa tại khu cách ly xuất cảnh để mang ra khỏi Việt Nam.

Khách du lịch là người Việt Nam có thời gian lưu trú từ 24 giờ trở lên tại cơ sở lưu trú trên địa bàn TP Đà Nẵng và khách du lịch là người nước ngoài được mua hàng miễn thuế tại khu thương mại-dịch vụ thuộc Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng để tiêu thụ trong nội địa. Mỗi người được mua một lượt/ngày và không quá 3 lần/tháng với định mức tối đa bằng 3 lần định mức miễn thuế nhập khẩu đối với hành lý của người nhập cảnh cho từng lần nhập cảnh theo quy định của pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu trong ngày...

Hàng hóa phải được niêm phong và người mua trực tiếp đem ra khỏi khu thương mại-dịch vụ thuộc Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng chịu sự kiểm soát của hải quan tại cổng kiểm soát. Việc khai báo hải quan phải được thực hiện bởi cơ sở kinh doanh hàng miễn thuế và được tích hợp với cơ sở dữ liệu khách hàng, bảo đảm việc kiểm tra, giám sát, hạn chế tình trạng lợi dụng chính sách...

Tập trung cải cách thủ tục đầu tư

Lý giải về việc thực hiện thí điểm mô hình khu thương mại tự do, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng nhấn mạnh, nếu thành lập được khu thương mại tự do sẽ có những đột biến cho ngành dịch vụ và du lịch - hai thế mạnh lớn của thành phố. Như tại Trung Quốc, khu thương mại tự do đang trở thành sức hút rất lớn cho các nhà đầu tư.

Tạo cơ chế pháp lý hình thành và phát triển Khu thương mại tự do TP Đà Nẵng nhằm thiết lập một trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế, tạo nên cấu trúc ngày càng hoàn thiện về hạ tầng kỹ thuật, khai thác tối ưu tiềm năng, vai trò của cảng biển Liên Chiểu đối với cả nước và khu vực; đa dạng hóa các hoạt động thương mại, du lịch gắn với vai trò trung tâm của TP Đà Nẵng theo đúng tinh thần Nghị quyết số 43-NQ/TW của Bộ Chính trị. Song, theo đồng chí Nguyễn Văn Quảng, để có thể thí điểm thành công khu thương mại tự do, cần đặc biệt quan tâm tới những ưu đãi liên quan đến cải cách thủ tục đầu tư. Nếu không có định hướng về cải cách thủ tục thì dù có bao nhiêu chính sách tốt cũng rất khó thu hút được đầu tư.

Theo Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, về bản chất, khu thương mại tự do là nơi kinh tế tổng hợp, dùng các cơ chế, chính sách mạnh, mở cửa để thu hút đầu tư, thuận lợi cho vấn đề buôn bán; giảm thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục; giảm tối đa danh mục hạn chế đầu tư. Đà Nẵng cần làm rõ hơn nữa nội dung, nội hàm khái niệm khu thương mại tự do. "Các chính sách không giới hạn nhiều hay ít mà quan trọng là phải trúng và đúng, thực sự cần thiết, tháo gỡ được vướng mắc, giúp địa phương có thể phát huy hết tiềm năng, thế mạnh, thực hiện các mục tiêu, định hướng, quy hoạch nhằm phát triển nhanh hơn, bền vững hơn", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh. Hồ sơ dự thảo nghị quyết dự kiến sẽ trình Quốc hội, thông qua tại Kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khóa XV (tháng 5-2024).

KHÁNH AN