Cỗ cúng rằm tháng Giêng

Qua tết, lắng xuống những rộn ràng náo nức, trở về với đời thường, lũ trẻ có hơi buồn. Vậy nhưng tháng Giêng bước vào mùa trăng cũng là lúc hứa hẹn một dịp vui vớt vát: Rằm tháng Giêng, tức tết Nguyên tiêu đến!

Thường rằm tháng Giêng, mẹ bày lễ cúng đàng hoàng lắm. Mẹ dẫn câu tục ngữ: “Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng” để minh họa cho ý đó. Mẹ ăn chay, lại nhằm ngày rằm nên lễ cúng của mẹ chỉ toàn đồ chay. Cũng không có gì nhiều, đồ cúng ngoài bánh cốm dành lại dịp tết, mẹ nấu chè, thổi xôi và đơm thêm hoa quả.

Đặc biệt, món chè mẹ nấu cúng rằm tháng Giêng bao giờ cũng là chè trôi nước. Mẹ giảng giải: Đầu năm cúng chè trôi nước ngụ ý mong cầu cả năm mọi việc trôi chảy, hanh thông! Nghe vậy biết vậy, nhưng thú thật, thằng nhóc như tôi có để ý gì tới chuyện hanh thông, mà điều tôi quan tâm chính là khẩu vị, bởi tôi rất khoái món chè trôi nước!

Vậy nên sau tết, cứ mong cho mau tới rằm tháng Giêng để được ăn món chè sóng sánh nước đường vàng, dậy mùi gừng thơm. Từng viên bột nếp tròn trĩnh trắng phau xếp lớp nổi trôi. Húp một muỗng nước, nhai kèm viên bột lựng thơm hương nếp, dẻo quẹo chân răng tưởng không còn cái thú nào hơn. Nhất là vừa ăn chè vừa được ngắm trăng Nguyên tiêu vạnh tròn, bàng bạc nhô lên từ phía trời xa. Mùa trăng sáng đầu tiên cho một năm dài trước khi lại được đón tết năm sau…

Anh Ba với thằng Út không mê chè, nhưng cũng mong rằm tháng Giêng chẳng kém gì tôi. Ấy là do sức quyến rũ của đĩa bánh mứt! Số bánh mứt tiêu chuẩn dành cho tết từ lâu đã cạn. Đây là phần mẹ để lại mỗi thứ một ít chờ cúng rằm tháng Giêng. Vậy nên đĩa bánh ú hụ hầu như có đủ đầy các món bánh mứt dân dã tự làm: Mứt bí, mứt gừng, cốm nếp, bánh thuẫn, bánh kẹp…

Với trẻ quê nghèo, vậy đã đủ ngon lắm lắm. Từ lúc hạ nêu - ăn cái bánh tết cuối cùng - tính tới rằm tháng Giêng quá đủ thời gian để hiệu ứng no xôi chán chè biến mất. Bánh mứt tết lại cực kỳ ngon như… chưa hề có tết. Đương nhiên tôi thích chè nhưng tôi cũng đâu chê bánh mứt? Đĩa bánh cúng rằm tháng Giêng đem chia tôi cũng chìa tay nhận phần đúng đủ. Trời ạ, ăn gì cũng thấy ngon…

Mà thực ra, ngon hơn hết chính là hơi hướm tết nhất còn vương trên những món tết thân quen thêm một lần thưởng thức. Nó cho tuổi thơ cảm giác lần nữa được… tới tết. Mà hương tết, vị tết với trẻ thơ đương nhiên cực kỳ ngon!

Y NGUYÊN