Chuyển đổi số - chuyện ghi tại trời Âu

Đối với Việt Nam, dù đi sau các nước tiên tiến trên thế giới khá lâu về chuyển đổi số, song với sự sáng tạo, đi tắt đón đầu, đặc biệt là vai trò tiên phong, thường trực của Bộ Công an, sự chung sức, đồng lòng, quyết tâm, thống nhất của các bộ, ngành, địa phương, chúng ta đã và đang đạt được những thành quả to lớn…

Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an trao đổi những kinh nghiệm, thành tựu của Việt Nam trong chuyển đổi số với các chuyên gia chuyển đổi số nước ngoài.

Cùng Đoàn công tác Đề án 06 của Chính phủ tháp tùng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong chuyến thăm chính thức và tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - EU tại Luxembourg, Bỉ và Hà Lan vào cuối năm 2022 vừa qua, có một nội dung rất quan trọng. Đó là, Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Tổ phó Thường trực Tổ công tác thực hiện Đề án 06 được Thủ tướng Chính phủ giao thay mặt Chính phủ Việt Nam làm việc với các cơ quan chức năng của các nước trong việc trao đổi kinh nghiệm, thông tin xây dựng, phát triển chuyển đổi số.

“Trao đổi kinh nghiệm với các nước xem cách thức họ chuyển đổi số ra sao, kết quả thế nào, đâu là thuận lợi, điều gì là khó khăn và bài học rút ra đến thời điểm này và tầm nhìn xuyên suốt ra sao…?”. Thấm nhuần những nội dung trên của Thủ tướng Phạm Minh Chính, chính vì vậy, thay vì làm việc theo cách thức lễ tân thông thường, những cuộc gặp gỡ của Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cùng các thành viên trong đoàn công tác với các cơ quan chức năng, lãnh đạo của các nước đã trở thành những buổi trao đổi sâu, thảo luận thẳng thắn, cởi mở, hỏi – đáp sôi nổi trên tinh thần thực chất, chuyên sâu.

Có nhiều buổi làm việc đáng nhớ, ấn tượng của Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc tại Luxembourg, Hà Lan và Vương quốc Bỉ. Một trong số đó chính là khi đồng chí Thứ trưởng cùng đoàn công tác hội đàm với bà Nicole De Moo, Quốc vụ Khanh phụ trách di cư và tị nạn Vương quốc Bỉ; hay như cuộc làm việc với ngài Tổng Giám đốc Tổng cục Căn cước và vấn đề công dân của Vương quốc Bỉ. Trong không khí thân tình, cởi mở, chia sẻ và sự đón tiếp nồng hậu, vượt qua khỏi nghi thức lễ tân thông thường từ phía bạn dành cho cá nhân và các thành viên, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc và ngài Philippe Moreau, Tổng Giám đốc, Tổng cục Căn cước và vấn đề công dân, Vương quốc Bỉ, bà Nicole De Moo cùng các chuyên gia và thành viên đoàn công tác Đề án 06 Chính phủ Việt Nam đã thẳng thắn chia sẻ, trao đổi những thông tin hết sức quan trọng trong quá trình xây dựng, kết nối, phát triển dữ liệu của hai quốc gia cũng như các vấn đề cả hai bên cùng quan tâm.

Đối với Vương quốc Bỉ, nhận thấy việc xây dựng, số hóa dữ liệu là rất quan trọng, phục vụ hiệu quả trong tiến trình phát triển của đất nước, chính vì vậy ngay từ năm 1983, Chính phủ Vương quốc Bỉ đã tập trung thu thập, xây dựng, số hóa dữ liệu. Có thể nói, sau 40 năm xây dựng và số hóa dữ liệu, đến thời điểm hiện tại, công tác thu thập, số hóa những dữ liệu công dân này vẫn đang được phía Bỉ tiếp tục bồi đắp, trở thành nguồn tài nguyên quý giá phục vụ cho sự phát triển toàn diện của đất nước. Mặc dù vậy, trong quá trình đó, phía Bỉ cũng gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, thậm chí là sự cản trở của một số người dân, hay cả số ít những người chưa thật sự hiểu về nhiệm vụ này.

Để việc xây dựng và số hóa những dữ liệu dân cư quốc gia phục vụ cho các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, Bỉ đã xây dựng được một hành lang pháp lý đủ mạnh. Ví như, người dân cung cấp thông tin không chính xác cho các cơ quan chức năng trong việc thu thập, số hóa dữ liệu công dân sẽ có thể bị đối mặt với án phạt tù. Ngay cả những quan chức ở các cấp, nhất là ở cấp địa phương nếu không chú trọng hoặc làm sai về những nội dung liên quan đến căn cước và vấn đề công dân cũng phải chịu những hình phạt hết sức nghiêm khắc của luật pháp nước này.

Mặc dù tuyết rơi lác đác, song nhiệt độ ngoài trời ở Vương quốc Bỉ tại thời điểm đoàn đến làm việc luôn nằm trong ngưỡng -3 đến -6 độ C, thời tiết rất lạnh. Dẫu vậy, những câu hỏi của đồng chí Thứ trưởng và các thành viên trong đoàn công tác với ngài Philippe Moreau, Tổng Giám đốc, Tổng cục Căn cước và vấn đề công dân, Vương quốc Bỉ cùng các chuyên gia tại đây đã hâm nóng bầu không khí nơi này. Nội dung những câu hỏi của đồng chí Thứ trưởng với ngài Philippe Moreau, Tổng Giám đốc, Tổng cục Căn cước và vấn đề công dân, Vương quốc Bỉ và các chuyên gia chuyển đổi số của Vương quốc Bỉ tập trung vào việc “Làm thế nào để nâng cao trách nhiệm cũng như hiệu quả của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương trong việc xây dựng, số hóa, kết nối dữ liệu, để từ đó tạo ra những giá trị mới”, hay như “ Yếu tố nào để quyết định việc thành bại của câu chuyện chuyển đổi số, nhìn từ chính người dân, đặc biệt là cơ quan chức năng, chính quyền các cấp?”, cũng như rất nhiều những câu hỏi liên quan đến quy trình, kỹ thuật của CCCD gắn chip, Big Data…

Người dân đến làm thủ tục đăng ký cấp CCCD gắn chip tại Công an phường Thành Công (quận Ba Đình, Hà Nội). Ảnh: Nguyễn Thắng.

Không chỉ Vương quốc Bỉ, tại Hà Lan, Chính phủ nước này cũng tập trung phát triển xây dựng và số hóa dữ liệu công dân để biến thành nguồn “vàng ròng” thông tin quý giá phục vụ cho sự phát triển của đất nước. Có khá nhiều điểm tương đồng giữa hai quốc gia này trong quá trình chuyển đổi số, ví dụ như dấu mốc thời gian triển khai khá sớm, đạt được nhiều thành tựu lớn… đã làm thay đổi bộ mặt của đất nước trên rất nhiều lĩnh vực trọng yếu. Dù đi sau, song với sự sáng tạo và quyết tâm cao, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương của chúng ta trong quá trình thực hiện Đề án 06, chuyển đổi số đã tận dụng được những thành tựu của các nước phát triển bậc nhất thế giới, áp dụng vào thực tiễn nước ta. Qua đối sánh, nhiều hạng mục trong chuỗi xây dựng, số hóa, “nuôi sống” dữ liệu theo “đúng, đủ, sạch, sống” của Việt Nam còn hiện đại, nhiều trường thông tin, dữ liệu hơn các nước bạn. Những kinh nghiệm quý báu của các quốc gia trên thế giới như Hà Lan, Bỉ…, sẽ giúp Việt Nam xây dựng, quản lý dữ liệu dân cư, chuyển đổi số cũng như xây dựng kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Là một trong những thành viên tham gia đoàn công tác do Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc làm Trưởng đoàn hội đàm, làm việc tại các quốc gia Luxembourg, Bỉ, Hà Lan, trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trương Quốc Huy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam, Tổ trưởng Tổ công tác Đề án 06 tỉnh Hà Nam cho biết: Chuyến công tác, làm việc cùng đồng chí Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đã “khai mở” giúp các thành viên trong đoàn có thêm nhiều kinh nghiệm bổ ích, đặc biệt những kết quả, thành tựu của các nước đã tạo thêm xung lực góp phần như “đòn bẩy” thay đổi tư duy về chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06.

Đồng chí Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội cũng cho biết, từ kinh nghiệm của các nước bạn áp dụng vào địa phương, cá nhân, rõ ràng, nói như Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng như Tổ trưởng, Tổ phó Thường trực Tổ công tác Đề án 06 của Chính phủ, đó chính là “muốn chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 thì điều cốt lõi phải chuyển đổi tư duy, cách làm việc từ thủ công sang hiện đại, từ truyền thống sang công nghệ, mà việc đó phải được bắt đầu sớm nhất, nhanh nhất, xuyên suốt nhất từ người đứng đầu cao nhất ở các cấp, ngành, địa phương”.

Sự quyết liệt của những người đứng đầu các cấp chính quyền, đặc biệt là vai trò quan trọng, đi đầu của lực lượng Công an các cấp trong việc thực hiện Đề án 06, chuyển đổi số, đã giúp TP Hà Nội, tỉnh Hà Nam hiện nay đứng đầu nhiều chỉ số trong thực hiện Đề án 06, chuyển đổi số; số lượng xã, phường “phủ sóng” CCCD gắn chip cũng như thực hiện, phát triển các dịch vụ số nằm trong top đứng đầu cả nước…; hay như Hà Nội có rất nhiều biện pháp, cách thức làm hay, sáng tạo. Dữ liệu đã liên tục được tạo lập, số hóa, kết nối, tạo nên những giá trị mới phục vụ phát triển toàn diện kinh tế - xã hội của cả nước.

Hoàng Phong