Cánh quạt đồng trục làm nên sự đặc biệt của Kamov

Trực thăng Ka-52 bị bắn nát đuôi vẫn về căn cứ an toàn.

Lịch sử

Được đặt theo tên người đứng đầu, kỹ sư hàng không vũ trụ Liên Xô Nikolai Kamov, Cục thiết kế Kamov ban đầu tập trung nỗ lực phát triển và sản xuất máy bay trực thăng cho Hải quân Liên Xô.

Trong suốt lịch sử lừng lẫy của mình, Cục Thiết kế Kamov đã sản xuất nhiều loại máy bay trực thăng quân sự và dân sự mang đặc điểm thương hiệu của Kamov – cánh quạt đồng trục.

Năm 1949, Kamov và các đồng nghiệp của ông đã cho ra mắt Ka-10, một loại trực thăng quan sát một chỗ ngồi, mặc dù chỉ một số ít loại máy bay này được sản xuất.

Năm 1952, chiếc trực thăng Kamov Ka-15 hai chỗ ngồi trở thành chiếc trực thăng cánh quạt đồng trục được sản xuất hàng loạt, thực hiện chuyến bay đầu tiên.

Ban đầu được thiết kế cho các hoạt động chống tàu ngầm, Ka-15 tương đối nhỏ cuối cùng được sử dụng chủ yếu cho mục đích dân sự: kiểm soát nông nghiệp và ngư nghiệp.

Tuy nhiên, vào đầu những năm 1960, Kamov đã bàn giao Ka-25, một loại trực thăng tác chiến chống tàu ngầm thực sự đủ mạnh để mang theo thiết bị phát hiện cần thiết để phát hiện tàu lặn của đối phương và đủ chắc chắn để hoạt động trong điều kiện Bắc Cực.

Phòng thiết kế Kamov sau đó tiến hành phát triển một số máy bay trực thăng khác, chẳng hạn như: Ka-27, một loại trực thăng tác chiến chống tàu ngầm khác, được Hải quân Liên Xô sử dụng vào những năm 1980, rất lâu sau khi Kamov qua đời năm 1973; Ka-25K, máy bay trực thăng dân dụng và Ka-26, loại trực thăng tiện ích hạng nhẹ ra đời.

Cũng trong những năm 1980, Kamov đã sản xuất máy bay trực thăng tấn công một chỗ ngồi Ka-50 Black Shark, ngoài vũ khí ấn tượng và khả năng cơ động, còn có một thứ hiếm thấy trong các loại trực thăng này – ghế phóng cứu hộ cho phi công.

Dù sự ra đời của Ka-50 rất ấn tượng nhưng nó đã bị lu mờ bởi danh tiếng của người kế nhiệm, trực thăng tấn công Ka-52 Alligator có chuyến bay đầu tiên diễn ra vào năm 1997.

Mang trong mình sức mạnh mạnh mẽ và khả năng chịu đòn ấn tượng, Ka-52 lần đầu tiên xuất hiện trong cuộc can thiệp quân sự của Nga vào Syria vào cuối những năm 2010, trước khi tiếp tục củng cố danh tiếng của mình như một lực lượng đáng tin cậy trong chiến dịch quân sự đang diễn ra của Nga ở Ukraine.

Vào tháng 6 năm 2023, một chiếc Ka-52 bị hư hỏng đã tìm cách quay trở lại căn cứ sau khi bị mất đuôi do hỏa lực mặt đất của lực lượng Ukraine. Phi công thử nghiệm trực thăng kỳ cựu người Nga Vadim Bazykin lưu ý rằng sức bền của Alligator là không gì sánh bằng.

"Sự thật mà nói, chiếc trực thăng này có thể hoạt động ngay cả khi một số bộ phận của nó bị hư hỏng", Bazykin nói và lưu ý rằng người ta có thể cần phải tấn công trực tiếp vào Ka-52 để vô hiệu hóa nó.

Nhìn chung, Ka-52 là một chiếc trực thăng rất bền bỉ, phi công thử nghiệm cho biết và nói thêm rằng khả năng tác chiến điện tử phù hợp từ các trực thăng hỗ trợ như Mi-28N khiến Alligator thực tế là gần như "bất khả chiến bại".

Sức mạnh trong thực chiến

Theo Brian Berletic, cựu chỉ huy của Thủy quân lục chiến Mỹ, trực thăng Ka-52 là một trong những vũ khí cực hiệu quả của Nga trong cuộc chiến ủy nhiệm của NATO tại Ukraine.

"Trực thăng tấn công Ka-52 đã thu hút được sự chú ý của ngay cả các nhà phân tích phương Tây vì vai trò của nó trong việc phá vỡ các cuộc tấn công được trang bị vũ khí NATO và do khối NATO huấn luyện của Ukraine", chuyên gia Mỹ nói.

Ông Berletic chỉ ra rằng, không giống như các trực thăng tấn công Apache của Mỹ đã thành danh ở Iraq chống lại quân đội được huấn luyện không đầy đủ và trang bị kém, trực thăng tấn công Ka-52 của Nga đang chiếm ưu thế trong môi trường chiến đấu hiện đại, không giống bất cứ thứ gì mà lực lượng Mỹ từng hoạt động.

Ka-52 Alligator rất nhanh và có khả năng cơ động cao - một phần nhờ vào cánh quạt đồng trục và có nhiều loại vũ khí trên không.

Nhiệm vụ chính của nó bao gồm tiêu diệt các phương tiện bọc thép và không bọc thép, quân địch và trực thăng của đối phương cả trên tiền tuyến và theo chiều sâu chiến thuật.

Ka-52 có buồng lái hai chỗ ngồi và có thể được điều khiển bởi một trong hai phi công. Ngoài ra, nó còn được trang bị các thiết bị tối tân giúp đối phó hiệu quả với các cuộc tấn công điện tử từ đối phương.

Clip lực lượng Nga tàn phá trận địa phòng không Ukraine.

Kiên Bùi