Cảnh báo sớm và hành động sớm để giảm nhẹ rủi ro thiên tai

Quan trắc viên Trạm Khí tượng Sơn La kiểm tra máy nhật quang ký.

Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Bắc đặt tại tỉnh Sơn La hoạt động trên địa bàn 4 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La và Hòa Bình. Mạng lưới trạm khí tượng thủy văn (KTTV) quốc gia do Đài quản lý gồm 22 trạm khí tượng, 15 trạm thủy văn cơ bản, 7 trạm quan trắc môi trường nước mưa, nước sông hồ, 1 trạm rada thời tiết, 1 trạm thám không vô tuyến, 2 trạm bức xạ, 1 trạm giám sát khí hậu và hệ thống 88 trạm đo mưa, 6 trạm thủy văn tự động; gần 100 trạm đo mưa tự động phục vụ phòng chống thiên tai của các địa phương và trạm đo mưa dùng riêng của các nhà máy thủy điện.

Ông Vũ Thanh Long, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Bắc, cho biết: Những năm gần đây, thời tiết diễn biến phức tạp, thiên tai xảy ra nhiều hơn, bất thường và khốc liệt hơn, gây thiệt hại nặng nề về tài sản của Nhà nước, tài sản và tính mạng của nhân dân. Thực hiện nhiệm vụ cảnh báo sớm để hành động sớm, Đài đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện nghiêm túc các bước xây dựng bản tin cảnh báo, dự báo đúng quy trình, quy định; theo dõi chặt chẽ và dự báo, cảnh báo kịp thời diễn biến thời tiết, thủy văn, nhất là các hiện tượng KTTV nguy hiểm; thực hiện nghiêm túc các quy định về dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai, cấp độ rủi ro thiên tai; các bản tin cảnh báo, dự báo phải cung cấp kịp thời và bổ sung theo diễn biến của mưa, lũ cho Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) và các ban, ngành, địa phương.

Ngoài việc cung cấp các bản tin theo quy định, còn chỉ đạo các đơn vị làm công tác dự báo tăng tần suất ban hành các bản tin cảnh báo, dự báo thiên tai (giông, lốc, sét, mưa lớn, lũ, lũ quét và sạt lở đất...). Cùng với đó, đơn vị tập trung nghiên cứu cải tiến, đổi mới các bản tin theo hướng “dự báo dựa trên tác động, cảnh báo dựa trên rủi ro” để các cơ quan phòng chống thiên tai và người dân dễ dàng tiếp cận. Năm 2021, Đài KTTV khu vực Tây Bắc đã đầu tư, đưa vào khai thác thêm 2 trạm thủy văn tự động đặt tại xã Tông Lệnh, huyện Thuận Châu; bản Ái, xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La và 2 trạm khí tượng tự động tại xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên và xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, phục vụ dự báo, cảnh báo sớm về mưa lớn, rét đậm, rét hại phục vụ đời sống, sản xuất của nhân dân và đưa ra bản tin thời tiết sớm nhất cho du khách muốn đi du lịch trải nghiệm chọn thời điểm hợp lý.

Theo dõi bản đồ bề mặt trên cao để phân tích tình hình thời tiết tại Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Bắc.

Năm 2022, dự báo thời tiết trên khu vực Tây Bắc tiếp tục diễn biến khó lường, các hiện tượng thời tiết cực đoan, nguy hiểm nhiều khả năng xảy ra trên phạm vi toàn khu vực. Trong đó, cần đề phòng có khả năng xảy ra các hiện tượng giông lốc, sét, mưa đá, mưa lớn cục bộ. Từ tháng 5 đến tháng 10 có khả năng xuất hiện các đợt lũ vừa và lũ lớn. Mực nước trung bình, cao nhất, thấp nhất ở mức xấp xỉ so trung bình nhiều năm và cùng kỳ năm trước. Đỉnh lũ các sông vừa ở mức báo động 1 đến báo động 2, riêng các sông suối nhỏ từ báo động 2 đến báo động 3; lũ quét và sạt lở đất có nguy cơ cao xảy ra trên địa bàn toàn khu vực.

Ông Vũ Thanh Long cho biết thêm: Hưởng ứng Ngày Khí tượng thế giới năm nay, Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã xây dựng bộ nhận diện truyền thông về Ngày Khí tượng thế giới và các tài liệu truyền thông; phim tài liệu “Vai trò của thông tin khí tượng thủy văn và khí hậu để giảm nhẹ rủi ro thiên tai” gắn với phản ánh thông điệp Ngày Khí tượng thế giới năm 2022; phản ánh rõ vai trò của thông tin khí tượng thủy văn và khí hậu nhằm giảm nhẹ rủi ro thiên tai, cũng như kêu gọi hành động của cộng đồng chủ động trước thiên tai.

Bám sát chủ đề Ngày Khí tượng thế giới năm 2022, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Bắc tiếp tục thực hiện tốt vai trò cảnh báo sớm cũng như dự báo tốt các bản tin thời tiết và phối hợp hành động với chính quyền địa phương để phòng ngừa, sẵn sàng ứng phó với những diễn biến thường của thời tiết, khí hậu.

Quỳnh Ngọc