Cần kiểm soát mức 'hoa hồng'của đại lý vé số cấp 1

Tại Công ty XSKT TP Hồ Chí Minh, TTCP chỉ rõ công ty chưa ban hành quy chế, quy định các tiêu chí để lựa chọn đại lý. Hằng năm, công ty không tổ chức gửi kết quả hợp đồng của từng đại lý để xử lý, điều chỉnh số lượng vé bán đối với các đại lý nhằm đạt hiệu quả tốt hơn. Việc phát triển, mở rộng đại lý của công ty còn hạn chế về số lượng và địa bàn khi trong 5 năm, công ty chỉ mở thêm 4 đại lý và mở rộng thêm 3 địa phương. Việc ủy quyền của các đại lý cho các cá nhân đến giao dịch cũng không được công chứng, chứng thực của các cơ quan chức năng. Nhiều đại lý không đạt tỉ lệ tiêu thụ vé đã quy định trong hợp đồng nhưng công ty không có biện pháp xử lý…

Một đại lý bán lẻ vé số kiêm đổi số trúng.

Thanh tra Công ty XSKT Bình Dương, TTCP cho rằng trong nội dung hợp đồng ký với các đại lý, công ty không ghi số lượng vé bán, không ký phụ lục hợp đồng khi có sự tăng, giảm về số lượng vé là vi phạm quy định của Bộ Tài chính. Việc đại lý thế chấp bằng quyền sử dụng đất để bảo đảm nghĩa vụ thanh toán khi nhận vé số nhưng các bên không ký hợp đồng thế chấp, không đăng ký giao dịch đảm bảo.

Với Công ty XSKT Tây Ninh, TTCP xác định, hồ sơ xin làm đại lý chưa đảm bảo đủ các điều kiện theo quy định. Công ty không lập hợp đồng riêng bằng văn bản cho việc cầm cố sổ tiết kiệm của các đại lý. Thanh tra Công ty XSKT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, TTCP cũng chỉ rõ công ty chưa xác định rõ điều kiện của người làm đại lý theo quy định của Bộ Tài chính. Không lập hợp đồng phong tỏa các sổ tiết kiệm do đại lý dùng thế chấp trong một số năm và không ký hợp đồng thế chấp cũng như đăng ký giao dịch đảm bảo khi đại lý thế chấp quyền sử dụng đất.

TTCP cũng kiến nghị công ty này xây dựng quy trình chấp thuận đại lý hằng năm trước khi ký hợp đồng đại lý theo quy định của Bộ Tài chính. Những nội dung trên sau đó cũng đã được chính quyền các địa phương và các công ty XSKT báo cáo về kết quả khắc phục với TTCP.

Tuy nhiên, gần đây một loạt người bán vé số và đại lý bán lẻ đã liên tục gửi khiếu nại, tố cáo. Những người này cho rằng Thông tư 138/2017 của Bộ Tài chính đã hướng dẫn khoản chi phí đặc thù đối với doanh nghiệp kinh doanh XSKT, trong đó mức chi hoa hồng đại lý do công ty XSKT được tự quyết định nhưng không vượt quá 15% doanh thu. Những năm qua, mức giá các công ty XSKT cung cấp cho đại lý cấp 1 chỉ vào khoảng 8.500 đồng/tờ. Do đó, sau khi thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, các đại lý vé số cấp 1 vẫn còn 10% hoa hồng, tương đương với 850 đồng/tờ. Trong khi đó, nhiều đại lý cấp 1 luôn tìm cách đẩy giá vé số bán sỉ lên mức 8.700 - 8.750 đồng/tờ và bán lẻ ở mức khoảng 9.000 đồng/tờ.

Trong thời gian dài, việc mở rộng đại lý của các công ty XSKT còn hạn chế, nhiều đại lý cấp 1 càng có cơ hội để tạo sự khan hiếm, đẩy giá vé lên cao. Tình trạng trên khiến hoa hồng của các đại lý cấp dưới và người bán vé số dạo càng thấp đi trong khi đại lý cấp 1 thu lợi mỗi tờ vé số sau khi đã nộp thuế từ 1.100- 1.350 đồng/tờ. Đã vậy, trong khi công ty XSKT cho phép người bán lẻ được trả lại 5% vé số bị ế, thì để ép doanh số, các đại lý cấp 1 đã không cho đại lý cấp dưới được trả lại khiến nhiều người bán lẻ vé số khóc ròng khi buôn bán ế ẩm.

Chúng tôi đã liên hệ với Công ty XSKT TP Hồ Chí Minh và Đồng Nai để tìm hiểu sự việc. Tuy nhiên, nơi thì im lặng không phản hồi, nơi thì trả lời chưa sắp xếp được thời gian. Do đó, kiểm soát giá bán vé số của đại lý cấp 1 và việc kê khai, nộp thuế đối với khoản tiền chênh lệch trên của đại lý cấp 1 ra sao là việc cần sớm được cơ quan có trách nhiệm vào cuộc.

Bảo Sơn