Cần có chiến lược, kế hoạch hướng dẫn triển khai quy định mới
Viện trưởng Viện chiến lược Chuyển đổi số Lê Nguyễn Trường Giang cho rằng, việc đề xuất đưa cơ chế thử nghiệm có kiểm soát quy định thành một điều trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) là một bước tiến quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của Thủ đô. Đặc biệt hướng tới việc khai thác những hiệu quả từ công nghệ số, công nghệ cao.
Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi)
Viện trưởng Viện chiến lược Chuyển đổi số Lê Nguyễn Trường Giang. Ảnh: Quốc hội
Đưa cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là một bước tiến quan trọng
Góp ý vào dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Viện trưởng Viện chiến lược Chuyển đổi số Lê Nguyễn Trường Giang cho rằng, việc đề xuất đưa cơ chế thử nghiệm có kiểm soát quy định thành một điều trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) là một bước tiến quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của Thủ đô. Đặc biệt hướng tới việc khai thác những hiệu quả từ công nghệ số, công nghệ cao và hướng tới giá trị gia tăng mà chúng ta có thể đạt được từ kinh tế số, góp phần đưa kinh tế số trở thành trong những lĩnh vực kinh tế chiếm tỉ trọng cao trong GDP của TP Hà Nội.
Đây là một bước tiến tốt, mang tính chính danh và đột phá, cho phép tạo ra những tiền đề quan trọng. Tuy nhiên, để điều này có thể đi vào thực tiễn, thực sự đem lại sự phát triển cho Hà Nội thì chúng ta cũng cần phải có một số cân nhắc quan trọng.
Ông Lê Nguyễn Trường Giang cho biết thêm, vấn đề đặt ra là cách thức triển khai như thế nào.Việc triển khai phải được định hướng một cách có chiến lược, có kiểm soát và có hướng dẫn, có quản lý một cách hiệu quả để thực sự đem lại hiệu quả. Đồng thời, phải giải quyết được những vấn đề quan ngại do đây là vấn đề mới, còn có những tranh cãi, có những kiến thức và sự hiểu biết chưa phổ quát nên có thể có những tranh luận, thậm chí là lo sợ, e ngại từ nhiều bên liên quan khác nhau.
Tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 5 thảo luận về dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cho thấy nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng cần phải nghiên cứu giới hạn cụ thể những nội dung, lĩnh vực được thử nghiệm có kiểm soát. Viện trưởng Viện chiến lược Chuyển đổi số bày tỏ tán thành với quan điểm của đại biểu Quốc hội, đồng thời làm rõ, mặt khoa học công nghệ thì chúng ta không thể giới hạn được, cho nên vấn đề giới hạn đây là cách thức triển khai, tức tạo ra một công cụ, khuôn khổ cho phép triển khai có kiểm soát, có định hướng và có thể quản lý được một cách hiệu quả.
Hình ảnh phối cảnh một phần khu Công nghệ cao Hòa Lạc. Ảnh: N.M
Hà Nội trở thành nơi nuôi dưỡng, phát triển các giải pháp công nghệ
Sáng tạo khoa học diễn ra ở tất cả các lĩnh vực với nhiều mục tiêu khác nhau nhưng những sáng tạo đó thực sự có đóng góp gì cho Thủ đô hay không mới là điều quan trọng. Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát được đưa vào Luật Thủ đô thì điều đầu tiên cần phải xác định hay cũng chính là giới hạn đầu tiên là thử nghiệm đó góp phần vào mục tiêu chung cho sự phát triển của Thủ đô.
Hai là, thử nghiệm có kiểm soát đòi hỏi phải có sự phê chuẩn của HĐND TP, của các cấp chính quyền. Điều này đòi hỏi năng lực thẩm định những vấn đề về khoa học, công nghệ, tri thức, về khả năng tiếp nhận. Như vậy gắn với việc thử nghiệm, kiểm soát là nâng cao năng lực của HĐND TP, các cán bộ của chính quyền địa phương để có thể đưa ra quyết định phê duyệt đúng đắn.
Ba là, xây dựng một cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, nhất là trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo không nghĩa là tự do mà cần phải có hướng dẫn chi tiết, cụ thể về từng tiến trình để nghiên cứu đổi mới sáng tạo, từ đó đưa ra những giải pháp mới. Việc xây dựng khuôn khổ này chính là cơ chế. Cơ chế để đổi mới sáng tạo, cơ chế để thử nghiệm. Khi có thực tiễn triển khai những thử nghiệm đáp ứng yêu cầu đặt ra thì sau nay để có thể phổ quát thành luật.
Như vậy việc quy định cụ thể để triển khai thực hiện nội dung Luật cho phép thực hiện sẽ cần nghị định hướng dẫn. Tại thời điểm hiện nay không nên quá quy định chi tiết trong Luật mà giao cho văn bản dưới Luật hướng dẫn thi hành bởi đây là vấn đề thời điểm, vấn đề cụ thể và cũng chưa thể biết rõ cái gì nên, không nên mà cần làm từng bước. Mỗi bước đi phải đi cùng với lợi ích của TP được đặt ra trong từng thời điểm.
Mỗi giai đoạn phát triển của TP sẽ đòi hỏi có những yêu cầu, điều kiện khác nhau. Do đó, phải gắn chặt việc thử nghiệm có kiểm soát với ý nghĩa như một công cụ, phương tiện để đạt được lợi ích tối đa, đem lại hiệu lực, hiệu quả quản lý để phát triển kinh tế cho TP.
Viện trưởng Viện chiến lược Chuyển đổi số phân tích thêm, quy định được đặt ra nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp khởi nghiệp, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo có sản phẩm, sản phẩm đó được chính TP mua lại. Như vậy TP phải trở thành nơi mà những giải pháp công nghệ được nuôi dưỡng, phát triển và được ứng dụng.
