Bùng nổ nhu cầu nội địa thúc đẩy Việt Nam và Indonesia tăng mua cà phê Brazil

Một cửa hàng bán cà phê hạt ở Hà Nội. Ảnh: Reuters

Việt Nam và Indonesia nằm trong số các nước xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới nhưng chủ yếu sản xuất cà phê robusta. Vì vậy, khi nhu cầu cà phê bùng nổ trong nước cùng với sở thích cà phê đa dạng của người tiêu dùng, cả hai nước đang tăng cường mua cà phê arabica từ Brazil trong thời gian gần đây.

“Sự yêu thích cà phê của người tiêu dùng ở châu Á thật đáng chú ý”, Judy Ganes, Chủ tịch Công ty tư vấn J Ganes Consulting nói. Bà cho biết thêm, những đồ uống sáng tạo như cà phê trộn bơ đang thu hút lớp người tiêu dùng mới. Đây là một phần của trào lưu thưởng thức các thức uống mới lạ đang phát triển trên khắp châu Á khi thu nhập khả dụng tăng lên, thúc đẩy nhu cầu cà phê.

Cả Indonesia và Việt Nam, những nước trồng loại cà phê robusta có vị đắng hơn, thích hợp để pha cà phê espresso và sản xuất cà phê hòa tan, đều xuất khẩu phần lớn sản lượng cà phê. Tuy vậy hai nước này cũng nhập khẩu cà phê arabica của Brazil để đáp ứng thêm nhu cầu đa dạng trong nước. Sự yêu thích cà phê với công thức pha chế mới lạ ở châu Á báo hiệu hoạt động nhập khẩu cà phê arabica sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt là khi sản lượng trong nước thiếu hụt trong những năm qua do thời tiết bất lợi.

Hãng kinh doanh cà phê lớn nhất thế giới, Neumann Kaffee Gruppe (Đức) đã mở văn phòng nhập khẩu ở Indonesia vì dự báo nhu cầu cà phê của nước này rốt cục sẽ vượt quá sản lượng cà phê trong nước. Theo Hiệp hội các nhà xuất khẩu cà phê Indonesia (AEIKI), tiêu thụ cà phê trong nước tăng khoảng 4% mỗi năm trong thập niên qua. Con số này cao hơn mức tăng trưởng 2,2% của nhu cầu cà phê toàn cầu mà Tổ chức Cà phê quốc tế (ICO) dự kiến trong năm nay.

Theo Hội đồng các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafé), sản lượng cà phê của Brazil xuất khẩu sang Indonesia tăng hơn gấp đôi vào năm ngoái.

“Tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu cà phê sang các nước châu Á vẫn còn rất lớn, đặc biệt là khi mức tiêu thụ cà phê bình quân đầu người ở khu vực này còn thấp hơn so với các khu vực khác trên thế giới”, Márcio Ferreira, Chủ tịch của Cecafé nhận định.

Trong khi thói quen uống cà phê trong nước phát triển, sản lượng cà phê của Indonesia gần như bị đình trệ. Moelyono Soesilo, một lãnh đạo của AEIKI cho biết, nhu cầu cà phê trong nước có thể vượt quá sản lượng trong vòng 5-8 năm tới nếu các tốc độ tăng trưởng vẫn duy trì như hiện nay.

AEIKI đang hỗ trợ nông dân quản lý đất đai để tăng năng suất trên mức hiện tại là 1,1 tấn cà phê /hecta. Để so sánh, các khu vực sản xuất giống cà phê robusta tương tự ở Brazil có năng suất khoảng 2,5 tấn/hecta.

Trong khi đó, các lô hàng cà phê từ Brazil đến Việt Nam cũng đang tăng mạnh, tăng hơn sáu lần trong 12 tháng tính đến tháng 1-2024, theo báo cáo của Cecafé.

Theo ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột, cà phê nhập khẩu từ quốc gia Nam Mỹ này đang phục vụ ngành cà phê hòa tan của Việt Nam.

Trong khi đó, bà Trần Thị Lan Anh, Phó Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp cho biết, một số công ty nhập khẩu cà phê của Brazil để thực hiện các hợp đồng đã ký cũng như để sản xuất cà phê rang.

Thời tiết bất lợi đang thúc đẩy các nước châu Á tăng cường nhập khẩu cà phê của Brazil. Hiện tượng thời tiết El Ninõ gây ra các điều kiện khô hạn cực độ ở Đông Nam Á trong niên vụ cà phê hiện tại làm giảm sản lượng ở Việt Nam và Indonesia, khiến giá nội địa tăng vọt.

Bà Trần Thị Lan Anh thừa nhận, hiện nay, rất khó để thu mua cà phê dù giá tăng cao. Điều này cho thấy, có lẽ nông dân cũng không còn nhiều cà phê trong tay để bán.

Việt Nam là nhà cung cấp cà phê robusta lớn nhất thế giới. Trước khi giá cà phê tăng vọt vào năm ngoái, thời tiết khắc nghiệt và nhiều năm lợi nhuận thấp khiến một số nông dân cà phê chuyển sang trồng cây loại cây khác.

Công ty tư vấn quản lý rủi ro Hedgepoint Global Markets ước tính, thị phần của Việt Nam trên thị trường cà phê toàn cầu giảm dần trong thập niên qua và hiện ở mức thấp nhất kể từ năm 2008.

Nguồn cung cà phê của Việt Nam và Indonesia dự kiến phục hồi một phần vì giá cao hơn sẽ cải thiện thu nhập của nông dân, thúc đẩy họ đầu tư mở rộng diện tích canh tác cà phê. Tuy nhiên, Carlos Costa, người đứng đầu bộ phận kinh doanh của Hedgepoint nhận định, những thách thức dài hạn đối với nỗ lực tăng sản lượng cà phê ở hai nước này vẫn còn.

“Đa phần hoạt động sản xuất cà phê của họ đến từ các hộ nông dân nhỏ lẻ, khiến việc mở rộng quy mô trở nên khó khăn. Sự lựa chọn thay thế cho thị trường phải là cà phê của Brazil”, ông nói.

Theo Bloomberg

Khánh Lan