Bộ Y tế đã chủ động tìm nguồn viện trợ, tài trợ vaccine cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023 (chiều 6/12 tại Hà Nội), trả lời câu hỏi được nhiều phóng viên quan tâm về tình trạng thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng và giải pháp của Bộ Y tế. Về nội dung này, bà Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết: Chương trình Tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi.

Trong khi đó, số loại vaccine tăng dần theo thời gian, từ 6 vaccine thiết yếu năm 1985 tới nay đã có hơn 10 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được cung cấp miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai triển khai trong tiêm chủng mở rộng trên toàn quốc. "Trong thời gian qua, Bộ Y tế đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị, địa phương, phối hợp bộ, ban ngành liên quan, đẩy mạnh các hoạt động đảm bảo nguồn cung vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng", bà Hương nói.

Bà Nguyễn Thị Liên Hương - Thứ trưởng Bộ Y tế.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, năm 2023, thực hiện Luật Ngân sách, các địa phương chủ động thực hiện các thủ tục mua sắm vaccine từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện.

"Trước yêu cầu thực tiễn và thực hiện Nghị quyết 99 của Quốc hội về việc tiếp tục bố trí ngân sách trung ương để tiếp tục thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia đảm bảo thống nhất, hiệu quả trong cả nước, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP ngày 10/7/2023, Quyết định số 931/QĐ-TTg ngày 5/8/2023 giao kinh phí để Bộ Y tế thực hiện mua tập trung các loại vaccine", bà Hương thông tin.

Cụ thể, theo Thứ trưởng Bộ Y tế, đối với vaccine có khả năng sản xuất trong nước (10 loại vaccine), Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng. Đến nay, Bộ Y tế đã gửi Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt phương án giá tối đa, trên cơ sở đó Bộ Y tế sẽ phê duyệt phương án giá cụ thể (dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023) và giao Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương ký hợp đồng với các đơn vị sản xuất vaccine để tiếp nhận vaccine và thực hiện phân bổ ngay cho các địa phương.

Đối với vaccine 5 trong 1 phải nhập khẩu, Bộ Y tế đã giao cho Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thực hiện mua sắm theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước theo quy định của Luật đấu thầu.

Bà Nguyễn Thị Liên Hương cũng cho biết, trong quá trình chờ hoàn tất các thủ tục mua sắm, Bộ Y tế cũng đã chủ động tìm nguồn viện trợ, tài trợ vaccine từ các tổ chức quốc tế, trong nước cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng.

"Cuối tháng 8/2023, được sự viện trợ, tài trợ từ WHO, UNICEF và các tổ chức khác, Bộ Y tế đã tiếp nhận 258.000 liều vaccine 5 trong 1. Bộ Y tế (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) đã phân bổ số vaccine này và đã hướng dẫn địa phương thực hiện tiêm vaccine cho trẻ trong tiêm chủng mở rộng trong tháng 9-10/2023.

Chính phủ Australia sẽ viện trợ cho Việt Nam 490.600 liều vaccine 5 trong 1, dự kiến vaccine sẽ về Việt Nam trong tháng 12/2023", bà Hương thông tin và cho biết thêm, hiện nay, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Chương trình tiêm chủng mở rộng đã có văn bản hướng dẫn các tỉnh về việc tiêm bổ sung, tiêm vét cho các địa phương.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, Bộ Y tế đã và đang chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện việc lập kế hoạch cung ứng vaccine trong năm 2024 kịp thời đảm bảo nguồn cung vaccine. Ảnh minh họa

Ngoài ra, theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, Bộ Y tế đã và đang chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện việc lập kế hoạch cung ứng vaccine trong năm 2024 kịp thời đảm bảo nguồn cung vaccine; chỉ đạo các địa phương chủ động trong giám sát, phát hiện dịch và đáp ứng và triển khai các biện pháp về tiêm chủng vaccine cho đối tượng nguy cơ cao tại ổ dịch để khoanh vùng, không để dịch bệnh lây lan.

Đáng chú ý, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết, để giải quyết căn cơ, lâu dài Bộ Y tế đang phối hợp với các bộ, ngành liên quan sửa đổi Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định về hoạt động tiêm chủng, trong đó cho phép bố trí ngân sách Trung ương để đảm báo kinh phí mua vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng.

Thông tin từ báo chí phản ánh: Tại Hà Nội, tính đến tháng 10/2023 mới chỉ đáp ứng 8/11 loại vaccine tiêm chủng cho trẻ dưới 5 tuổi. Hơn 570 cơ sở tiêm chủng công lập ở Hà Nội vẫn còn đang thiếu 3/11 loại vaccine gồm vaccine 3 trong 1 DPT, vaccine phòng sởi và vaccine viêm gan B. Trẻ muốn tiêm vaccine buộc phải đợi hoặc lựa chọn tiêm dịch vụ. Với vaccine 5 trong 1 cũng chỉ còn đủ tiêm đến tháng 12.

Theo các chuyên gia dịch tễ, nếu vaccine không đáp ứng kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nhỏ trong thời điểm dịch bệnh khó lường như hiện nay.

Theo báo cáo của Phòng Nghiệp vụ Dược và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, tính đến hết ngày 21/11, trên địa bàn TP đã không còn các vaccine DPT (bạch hầu - ho gà - uốn ván), IPV (bại liệt tiêm), DPT-VGB-Hib. Các vac_cine khác còn lại rất ít, chỉ đủ dùng trong một hoặc vài ngày tới (sởi, lao), MR (rubella), uốn ván, viêm não Nhật Bản.

Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, các vaccine thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng sản xuất trong nước dự kiến sớm nhất có thể được cung ứng trở lại là cuối tháng 11/2023, còn các vaccine nhập khẩu phải chờ đến cuối tháng 12/2023. Sở Y tế TP Hồ Chí Minh tiếp tục kiến nghị Bộ Y tế chỉ đạo đẩy nhanh lộ trình cung ứng vaccine tiêm chủng mở rộng.

Quốc Trần