Bệnh viện Pháp trong khu di tích Khe Tù có nguy cơ đổ sập

Bệnh viện Pháp thuộc di tích Khe Tù, ở phố Long Tiên, thị trấn Tiên Yên, nằm trên một gò đất ven sông, địa hình hiểm trở, độc đạo, xung quanh được bao bọc bởi các khe suối. Phía Nam giáp với quốc lộ 18, phía Bắc được bao bọc bởi một khe suối. Hiện nay, di tích Khe Tù nằm trong khu đất của Trung đoàn 42, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 327. Năm 1943, thực dân Pháp đã xây dựng một nhà tù lớn ở khu ven sông phố cũ gần thị trấn Tiên Yên với cái tên Khe Tù. Nơi này được bố trí rất kiên cố với 2 hệ thống nhà giam. Khu nhà giam này có một hành lang ở giữa, hai bên là hai dãy nhà được chia thành các ngăn nhỏ để nhốt tù nhân… Ngoài những buồng giam, nhà tù, Pháp còn cho xây dựng bốn máy chém. Bên cạnh là hầm ngầm để nhốt những tù nhân mà thực dân Pháp cho là cộng sản để hôm sau chém đầu.

Được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh ngày 13/12/2011, Khe Tù trở thành "địa chỉ đỏ" để giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh bất khuất của các chiến sĩ cách mạng thời kỳ chống thực dân Pháp. Tuy nhiên, trải qua thời gian, hầu hết công trình trong di tích này đã bị phá hủy, hư hỏng nặng. Cái hiện diện rõ nhất là Bệnh viện Pháp xây gồm 3 tòa nhà, giờ đang xuống cấp nghiêm trọng.

Tường bị bong hết lớp vữa, lộ ra gạch đỏ bên trong.

Cầu thang lên tầng hai của một tòa nhà làm bằng gỗ đã mục nát.

Trần nhà bị rụng nhiều mảng lớn, lộ ra những thanh tre. Khi làm trần nhà, người Pháp dùng tre để làm cốt, bên ngoài trát một lớp vữa.

Phía sau tòa nhà hai tầng cỏ mọc um tùm, bám vào tường và các cây cột.

Hành lang nhếch nhác được chất đầy đồ đạc.

Những viên ngói lơ lửng trên mái, có thể rơi xuống bất cứ lúc nào.

Khu vực hành lang tầng hai bị đổ sập, các khúc gỗ mục nằm ngổn ngang lên nhau.

Ngoài việc công trình bị xuống cấp nghiêm trọng, tầng một của công trình có nhiều gian phòng bị chiếm dụng thành nơi ở của công nhân xưởng sửa chữa ôtô ngay trong khu di tích.

Bên trong di tích xuất hiện một xưởng sửa chữa ô tô nằm cạnh Bệnh viện Pháp đã hoạt động từ nhiều năm nay nhưng không bị xử lý.

Bên trong Bệnh viện Pháp cũng thành nơi nuôi gà.

Dãy nhà thứ hai nối với dãy nhà thứ nhất thành một góc vuông. Ba dãy nhà này được xây theo kiểu giống nhau, mang đậm nét văn hóa, kiến trúc Pháp với hệ thống cửa vòm độc đáo khác biệt với những kiến trúc khác. Cả ba dãy nhà đều nằm cạnh quốc lộ 18.

Một dãy nhà khác nằm cạnh hai dãy nhà còn lại. Dãy nhà này cũng bị chiếm dụng làm nơi để đồ đạc. Lãnh đạo huyện Tiên Yên cho biết, công trình và đất của di tích thuộc quản lý của Bộ Quốc phòng. “Huyện cũng đã nhiều lần đề xuất bàn giao đất và công trình về cho huyện quản lý, sau đó huyện sẽ bỏ tiền ra tu bổ tôn tạo và bảo tồn, nhưng phía Bộ Quốc phòng không đồng ý”, vị này nói. Theo vị này, hiện huyện đang phối hợp với Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 327 đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết vướng mắc về đất đai, gắn với phục dựng, bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử Khe Tù thành nơi tham quan, giáo dục truyền thống.

Minh Cương