Bất ngờ về tân Thủ tướng CH Chad

Thủ lĩnh phe đối lập ở CH Chad Succes Masra trở thành tân Thủ tướng nước này.

Hồi tháng 10/2022, ông Masra từng rời CH Chad sau khi khi lực lượng an ninh trấn áp các cuộc biểu tình ở thủ đô N'Djamena hôm 20/10 khiến hàng trăm người thương vong. Vào thời điểm đó, chính phủ CH Chad đã phát lệnh truy nã quốc tế đối với ông Masra.

Ngày 31/10/2023, Tổng thống CHDC Congo Felix Tshisekedi - người được Cộng đồng kinh tế Trung Phi (ECCAS) bổ nhiệm làm trung gian hòa giải cho tiến trình đưa CH Chad quay trở lại chế độ dân sự theo hiến pháp - khẳng định, chính phủ chuyển tiếp và ông Masra đã ký một thỏa thuận.

Theo thỏa thuận, chính quyền quân sự chuyển tiếp của CH Chad đã đồng ý cho phép ông Masra và tất cả những người bỏ trốn sau biến cố 20/10/2022 được phép về nước.

Ông Marsa trở về nước ngày 3/11/2023, tuyên bố rằng muốn "tiếp tục đối thoại... nhằm hướng tới một giải pháp chính trị hòa bình".

CH Chad rơi vào bất ổn khi vào ngày 20/4/2021, Tổng thống Idriss Déby - vốn lãnh đạo quốc gia Trung Phi rộng lớn này trong vòng 30 năm qua - bất ngờ tử vong trên chiến trường chiến đấu với phiến quân ở miền Bắc.

Ngày 21/4/2021, một chính quyền gồm 15 tướng lĩnh đã tuyên bố lựa chọn con trai ông Idriss Déby - Tướng Mahamat Déby, 37 tuổi - làm Tổng thống chuyển tiếp.

Ông Mahamat Déby sau đó cam kết trao lại quyền lực cho chính quyền dân sự thông qua các cuộc bầu cử tự do sau 18 tháng chuyển tiếp.

18 tháng sau, chính quyền quân sự tiếp tục gia hạn thời gian chuyển tiếp thêm hai năm và ủy quyền cho Tướng Mahamat Déby tham gia vào cuộc bầu cử tổng thống sắp tới với tư cách là ứng cử viên.

Ngày 25/11/2023, CH Chad khởi động chiến dịch trưng cầu ý dân về hiến pháp mới, một bước quan trọng hướng tới các cuộc bầu cử được lên kế hoạch từ năm 2021, nhưng sau đó chính quyền quân sự cầm quyền đã hoãn lại đến năm 2024.

Hiến pháp mới được đề xuất không khác nhiều so với hiến pháp trước đó, vốn dành quyền lực đáng kể cho nguyên thủ quốc gia. Theo thống kê, hơn 8,3 triệu người Chad, trong tổng dân số 18 triệu dân, sẽ được mời đi bỏ phiếu trong lần trưng cầu ý dân lần này.

Bảo Minh