Bài 2: Nhà nước thất thu, người dân 'khóc ròng'

Sở hữu nhiều khu đất vàng, song Công ty TNHH môt thành viên Điện ảnh Hà Nội vẫn nợ nhà nước hàng chục tỷ đồng.

Sở hữu “đất vàng" song vẫn như “chúa chổm"

Một trong những điển hình trong lãng phí tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước xảy ra tại Công ty TNHH môt thành viên Điện ảnh Hà Nội.

Theo đại diện Công ty TNHH một thành viên Điện ảnh Hà Nội (Công ty), từ năm 2016 đến 2018, đơn vị được giao quản lý 11 địa điểm cơ sở nhà, đất. Từ năm 2018 đến nay, thực hiện Quyết định số 651/QĐ-UBND của UBND thành phố về việc phê duyệt phương án sử dụng các cơ sở nhà, đất của công ty, UBND thành phố thu hồi 6 địa điểm.

Hiện tại, công ty quản lý 5 địa điểm, gồm: 45 Hàng Bài và 57 Cửa Nam (quận Hoàn Kiếm), 437 Bạch Mai và 88 Lò Đúc (quận Hai Bà Trưng), 211 Khâm Thiên (quận Đống Đa). Trong đó, có 2 cơ sở nhà, đất là thuê của Nhà nước, 3 địa điểm được thành phố giao đất.

Có thể thấy các tài sản công là nhà, đất công ty được giao quản lý sử dụng nằm ở vị trí mặt đường lớn, phố chính trong các quận, có giá trị kinh tế rất cao, nhưng hoạt động kinh doanh không hiệu quả khiến cho tình hình tài chính của công ty gặp khó khăn, phải nợ tiền thuê nhà, đất hơn 70 tỷ đồng.

Bên cạnh đó hợp đồng thuê nhà, đất ký giữa công ty và Công ty TNHH một thành viên Quản lý và phát triển nhà đã hết thời hạn thuê trên 6 năm nay, tuy nhiên đơn vị vẫn đang quản lý, khai thác và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.

Đặc biệt, 2 cơ sở nhà, đất công ty được UBND thành phố cho thuê đất để xây dựng công trình, sử dụng làm cơ sở chiếu phim và các dịch vụ văn hóa cho thấy đều sử dụng không đúng mục đích và chưa được cấp có thẩm quyền xem xét quyết định (số 88 Lò Đúc và số 437 Bạch Mai).

Theo cơ quan chức năng việc liên doanh, hợp tác, cho thuê và kinh doanh dịch vụ đối với các tài sản công là nhà, đất được giao quản lý chưa tuân thủ đúng các quy định của Nhà nước về quản lý sử dụng tài sản công. Chưa có căn cứ xác định giá cho thuê đối với các tài sản công được giao quản lý. Đến nay vẫn chưa hoàn thành thực hiện cổ phần hóa và sắp xếp doanh nghiệp theo chỉ đạo của UBND thành phố.

Công tác quản lý hồ sơ địa chính chưa chặt chẽ dẫn tới một số diện tích bị chiếm dụng và người dân sinh sống trong các khu đất, trụ sở thuộc phạm vi quản lý của đơn vị nhưng hiện nay không có hồ sơ giấy tờ hợp pháp. Đơn vị thiếu chủ động trong việc phối hợp với các sở, ngành thành phố và các đơn vị liên quan nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình sử dụng tài sản công cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị.

Hàng ngàn người dân khóc ròng vì mua phải dự án 409 Lĩnh Nam.

Khốn khổ vì mua nhà dự án "treo"

Cũng theo tìm hiểu của phóng viên PetroTimes nhiều năm qua, khu đất số 409 phố Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai, Hà Nội) đã được đưa vào quy hoạch Dự án xây dựng nhà ở kết hợp văn phòng và dịch vụ. Nhưng sau 15 năm khởi động đến nay, dự án vẫn nằm yên bất động trên giấy.

Hiện tại khu đất rộng hơn 12.000m2 thuộc Dự án xây dựng nhà ở kết hợp văn phòng và dịch vụ hiện đang bị xẻ nhỏ cho thuê làm nơi đỗ xe, sân tập lái xe, một số diện tích còn lại vẫn đang được rào kín, bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm. Việc “bỏ hoang" này đã và đang khiến hàng ngàn khách hàng trót xuống tiền mua dự án này khốn khổ.

Bà Hoàng Thị Nga - thành viên trong Ban đại diện khách hàng mua nhà tại dự án 409 Lĩnh Nam cho biết, từ năm 2009 bà cùng với hơn 1.000 khách hàng khác đã góp vốn để được mua nhà tại dự án. Theo đó, mỗi khách hàng góp khoảng 30% giá trị mỗi căn hộ, tương đương khoảng 500 triệu đồng. Điều đáng tiếc, dù đã trải qua tới hơn thập kỷ, khách hàng vẫn trong tình cảnh éo le khi dự án vẫn là bãi cỏ hoang.

Bà Nga cho rằng, dự án đang ở thế “kẹt” khi chủ đầu tư cũ thì vướng vòng lao lý, còn chủ mới dài cổ chờ thủ tục. “Năm 2013, ông Nguyễn Hoàng Long - nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Vĩnh Hưng bất ngờ bị bắt giữ và khởi tố vì có liên quan đến một vụ án khác và lĩnh án tù giam. Từ đó, dự án bị bỏ hoang, dang dở với bãi cỏ mọc um tùm cho đến nay”, bà Nga nói.

Cũng theo bà Nga, Ban đại diện khách hàng đã nhiều lần gửi đơn thư kiến nghị tới các cơ quan ban ngành, nhưng đến nay ngoài các thông báo về phiếu chuyển văn bản của một số cơ quan gửi về thì khách hàng vẫn không nhận được bất kỳ thông tin nào khác.

“Dự án của chúng tôi đã kéo dài 11 năm nay, không biết tới khi nào mới có chủ đầu tư hợp pháp để thực hiện tiếp. Hơn 1.000 gia đình khách hàng lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, gia đình ly tán cũng bởi sự chậm trễ của dự án”, đại diện cho khách hàng mua nhà tại dự án 409 Lĩnh Nam chia sẻ.

Với mong muốn có một căn hộ để an cư, nhiều hộ dân còn phải vay nợ để đóng tiến độ cho dự án. Tuy nhiên, khu đất vốn được kỳ vọng là chung cư cao tầng thì sau cả thập kỷ, hiện đang bỏ hoang, cỏ mọc um tùm và không biết đến khi nào mới khởi động trở lại đã khiến nhiều người rơi vào cảnh khó khăn.

Một trường hợp khác - ông Hoàng Văn L. (quê Hải Dương) thậm chí mắc bệnh hiểm nghèo giai đoạn cuối. Ông L. cho biết bản thân và gia đình vô cùng khốn khổ vì khoản nợ vay mua nhà tại dự án 409 Lĩnh Nam chưa trả được, trong khi sống tạm bợ. Éo le hơn, có khách hàng đã phải vay tiền góp vốn mong sẽ mua được căn nhà cho con, nhưng sau khi dự án kéo dài không triển khai, đến nay đã lâm trọng bệnh và qua đời.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, Công ty CP Tập đoàn Phát triển Nhà và Đầu tư Thăng Long và Công ty CP Hanel đã có văn bản báo cáo tổng hợp quá trình thực hiện dự án, đề nghị cho Công ty CP Tập đoàn Nhà và Đầu tư Thăng Long tiếp nhận, kế thừa quyền và nghĩa vụ của Công ty Kinh doanh nhà Vĩnh Hưng (chủ đầu tư cũ của dự án) và hợp tác với Công ty Hanel đầu tư thực hiện dự án.

Theo phản ánh khách hàng, Công ty Thăng Long từng cùng ban đại diện khách hàng ký văn bản gửi UBND TP Hà Nội, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, Thành ủy Hà Nội tiếp tục trình bày nguyện vọng, đề nghị UBND TP Hà Nội giao Công ty CP Tập đoàn Phát triển Nhà và Đầu tư Thăng Long được làm chủ đầu tư triển khai để dự án 409 Lĩnh Nam sớm được thực hiện.

Minh Khang