Bắc Giang: Bảo đảm quy trình sản xuất vải thiều, nâng giá trị sản phẩm

Giám sát chặt chẽ

Xã Phúc Hòa (Tân Yên) sản xuất gần 700 ha vải thiều sớm, sản lượng ước đạt 9 nghìn tấn. Xã duy trì và mở rộng vùng sản xuất bảo đảm xuất khẩu sang Nhật Bản, EU, Mỹ với 3 mã vùng, diện tích 25 ha (sản lượng khoảng 300 tấn). Đồng thời địa phương đã hoàn thành hồ sơ cấp thêm 3 mã vùng trồng tiêu thụ tại thị trường Thái Lan, Úc, Mỹ với diện tích khoảng 80 ha.

Bà Nguyễn Thị Hà (bên trái) loại bỏ bớt quả vải kẹ, lép.

Tìm hiểu tại thôn Quất Du 2, đây là năm thứ ba gia đình bà Nguyễn Thị Hà sản xuất vải thiều bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường cao cấp. Với diện tích 0,5 ha, năm 1997 gia đình bà đã thay thế toàn bộ cây bạch đàn cằn cỗi thành vườn cây vải thiều sớm, cho hiệu quả kinh tế cao hơn. Được sự hỗ trợ về kỹ thuật và vật tư nông nghiệp, từ năm 2021 đến nay, gia đình bà sản xuất vải theo tiêu chuẩn GlobalGAP. Đến thăm vườn khi vải đang vào giai đoạn kéo cùi, chúng tôi trực tiếp chứng kiến bà Hà dùng kéo cắt bỏ những quả vẹo vọ, sâu bệnh, mã kém, chỉ để lại những quả to, đẹp.

Nhiều năm nay, thay vì phun thuốc trừ cỏ, công đoạn làm cỏ được bà nhổ bằng tay hoặc dùng máy cày xới đất. Nước tưới vải lấy từ các giếng khoan trong vườn. Bà Hà cho biết, các công đoạn bón phân, phun thuốc trừ sâu, bệnh cũng phải tuân thủ nghiêm theo quy định. “Những tác nhân gây hại cho quả vải chủ yếu là sâu đo, sâu róm, sâu đục cuống, nhện lông nhung, rệp muội, bọ xít, sương mai, thán thư. Để phòng ngừa, gia đình tôi ngâm ủ ớt, tỏi, gừng với rượu, kết hợp thêm nước vôi trong và một số loại chế phẩm sinh học do cán bộ khuyến nông xã cấp để phun cho cây”, bà Hà nói.

Ông Nguyễn Văn Hưng, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Hòa cho biết, để nâng cao khả năng ra hoa, đậu quả và bảo đảm năng suất, tiêu chuẩn, chất lượng cho vải thiều xuất khẩu, ngành chuyên môn và địa phương kiểm tra, giám sát chặt chẽ tất cả các khâu từ sản xuất, bảo quản, vận chuyển, tiêu thụ theo chuỗi giá trị nhằm bảo vệ sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng và của chính nông dân. Cán bộ Phòng Nông nghiệp và PTNT, Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp huyện và cán bộ khuyến nông xã thường xuyên xuống vườn tập huấn, kiểm tra tình hình sinh trưởng, phát triển của quả vải để kịp thời chỉ đạo, khuyến cáo người dân sử dụng biện pháp khoa học, hiệu quả.

Nói không với chất cấm

Xã Tân Lập (Lục Ngạn) có hơn 900 ha vải thiều, trong đó hơn 500 ha theo mô hình VietGAP. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, do ảnh hưởng của thời tiết, quá trình rụng quả sinh lý chu kỳ hai mạnh hơn nên dự kiến sản lượng vải sẽ giảm. Để giúp nâng cao giá trị sản phẩm, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, năm nay lần đầu tiên xã Tân Lập áp dụng sản xuất theo mô hình GlobalGAP với diện tích 5 ha. Trong đó, gia đình anh Hoàng Tuấn Huynh, thôn Trại Thập đăng ký 2 ha. Theo anh Huynh, xác định một trong những tiêu chuẩn để xuất khẩu sang thị trường các nước khó tính cần đáp ứng yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, nhất là đối với việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) nên mọi khâu trong quá trình chăm sóc vải đều phải tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn.

Đơn cử như trước đây, khi vườn vải mọc nhiều cỏ dại, anh Huynh có thể dùng thuốc hóa học để diệt trừ nhưng hiện tại chỉ dùng biện pháp thủ công. Hằng tuần cán bộ nông nghiệp của huyện về tận vườn tập huấn cho người dân cách bón phân, phun chế phẩm sinh học bảo đảm an toàn, tỉa cành và ghi chép nhật ký chăm sóc cây trồng, mục tiêu là đến khi lấy mẫu không còn dư lượng thuốc BVTV sẽ được cấp chứng chỉ xuất khẩu.

Theo chị Hoàng Thị Nga, cán bộ khuyến nông xã Tân Lập, để thực hiện thành công sản xuất vải đạt các chứng nhận tiêu chuẩn cao, yếu tố quan trọng nhất là quản lý được đất đai, nguồn nước, không khí, không có nguy cơ ô nhiễm bởi các nhà máy, xí nghiệp, nguồn nước thải khác và tuyệt đối không sử dụng thuốc trừ cỏ. Sở dĩ địa phương chọn 5 ha tại thôn Trại Thập để sản xuất vải tiêu chuẩn GlobalGAP vì khu vực này giáp sông, xa khu dân cư, không có hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm gần đó. Nước tưới cho cây vải được bơm từ sông lên các bể chứa tại vườn, nhiều gia đình đầu tư hệ thống tưới phun sương dẫn nước đến gốc cây. Ngoài hỗ trợ cấp chứng chỉ đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, huyện Lục Ngạn hỗ trợ 50% thuốc BVTV theo tiêu chuẩn nên đến thời điểm này kết quả thu được rất khả quan.

Năm nay tổng diện tích vải thiều toàn tỉnh khoảng 29,7 nghìn ha, trong đó diện tích vải sớm 7,7 nghìn ha, vải thiều chính vụ 22 nghìn ha. Ngoài duy trì 178 mã vùng trồng đủ điều kiện xuất khẩu, diện tích gần 16.700 ha, ngành Nông nghiệp tỉnh đang đề nghị Cục Bảo vệ thực vật cấp thêm 45 mã vùng trồng, diện tích hơn 1 nghìn ha, nâng tổng số mã vùng sản xuất vải thiều xuất khẩu năm 2023 lên 223, diện tích 17,7 nghìn ha. Trong đó, thị trường Trung Quốc 123 mã vùng trồng; Nhật Bản 42, Mỹ 17, Thái Lan 22 và Úc có 19 mã vùng trồng.

Bài, ảnh: Nguyễn Hưởng

Đồng hành cùng mùa quả ngọt

Ông Nguyễn Thanh Dương, Phó Giám đốc Chi nhánh khu vực Việt Nam, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines)

Kết nối, vận chuyển vải thiều tiêu thụ trong nước, quốc tế

Những năm qua, Vietnam Airlines đã triển khai, bố trí nguồn lực để đáp ứng tối đa nhu cầu vận chuyển, đưa quả vải đi khắp vùng miền trong nước và quốc tế. Lượng vận chuyển đạt từ 2,5-3 nghìn tấn quả/năm. Để đạt được kết quả nêu trên, Vietnam Airlines chủ động tìm hiểu thị trường, khảo sát vùng trồng vải, kết nối với các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu, đối tác logistics nhằm tạo ra các sản phẩm, dịch vụ vận tải hàng không nhanh chóng, thuận tiện hỗ trợ lưu thông, phân phối quả vải. Vietnam Airlines cũng đóng góp cho công tác quảng bá hình ảnh vải thiều thông qua việc đưa quả vải vào thực đơn từ năm 2015 để du khách, hành khách lựa chọn trên các chặng bay nội địa, quốc tế.

Năm nay, ngoài duy trì các kết quả đạt được của năm trước, Vietnam Airlines tiếp tục đồng hành cùng mùa vải thiều cả nước, trong đó có Bắc Giang. Vietnam Airlines cam kết sẽ tìm hiểu thị trường; khảo sát nhu cầu vận chuyển; kết nối với các nhà xuất khẩu, công ty logistics... để xây dựng các sản phẩm dịch vụ vận tải hàng không từ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh mang trái vải đi các thị trường, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu, nhập khẩu, vận tải theo tiêu chuẩn cao nhất.

Bà Lê Thị Hoàng Hà, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh

Bảo đảm nguồn vốn cho vay

Nhằm bảo đảm nhu cầu vốn phục vụ chế biến và tiêu thụ vải thiều năm nay, ngay từ đầu vụ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh tỉnh đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại trên địa bàn có kế hoạch cân đối, ưu tiên nguồn vốn, tạo điều kiện thuận lợi cho DN, hợp tác xã và người dân tiếp cận vay vốn thuận lợi nhất. Đồng thời chuẩn bị lượng tiền mặt nhằm hỗ trợ tích cực cho hoạt động thu mua, chế biến vải thiều. Qua rà soát, các ngân hàng thương mại bố trí khoảng 1.140 tỷ đồng để phục vụ công tác này.

Cùng với việc chỉ đạo các ngân hàng thương mại chủ động bố trí vốn, vào vụ vải thiều, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh đề nghị các đơn vị thường xuyên hỗ trợ các chi nhánh trực thuộc ở cấp huyện trong việc điều chuyển kịp thời tiền mặt ngay trong ngày. Đặc biệt là tăng cường bố trí cán bộ tín dụng về địa bàn, xem xét thành lập các tổ lưu động nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu giao dịch của khách hàng trong mùa vải thiều.

Ông Bạch Hồng Quân, Phó Giám đốc Công ty Điện lực Bắc Giang

Đầu tư nâng cấp hạ tầng điện

Góp phần cho vụ sản xuất, tiêu thụ vải thiều năm 2023 thuận lợi, Công ty Điện lực Bắc Giang đã đầu tư nhiều dự án nâng cao khả năng cung cấp điện ổn định cho các huyện có vải thiều. Cùng đó, Công ty đã chỉ đạo Điện lực các huyện tổng kiểm tra, xử lý những tồn tại, khiếm khuyết của lưới điện. Dự báo công suất tiêu thụ điện lớn nhất trong dịp hè năm 2023 của toàn tỉnh có thể lên đến 1.100 MW. Công ty Điện lực Bắc Giang đã có phương án bảo đảm cấp điện và chỉ đạo Điện lực các huyện, nhất là các huyện trọng điểm sản xuất vải thiều. Đồng thời ưu tiên bảo đảm cấp điện cho các huyện, khu vực diễn ra việc thu hoạch, tiêu thụ, bảo quản vải thiều.

Đối với khu vực huyện Lục Ngạn, trọng điểm của vụ thu hoạch vải thiều, năm nay nguồn điện được bảo đảm hơn so với các năm trước. Lý do là các năm trước chỉ có 2 trạm biến áp 110 kV là TBA 110 kV Lục Ngạn và TBA 110 kV Lục Ngạn 2; năm nay Công ty đã đóng điện thêm trạm biến áp 110 kV Sơn Động để hỗ trợ một phần phụ tải cho TBA 110 kV Lục Ngạn khi cần thiết.

Nhóm PVKT