Ba Lan: Cần nỗ lực khổng lồ để hàn gắn mối quan hệ với Ukraine

Ngoại trưởng Ba Lan Zbigniew Rau hôm 2/10 nói sẽ cần một “nỗ lực khổng lồ” để hàn gắn rạn nứt giữa Ba Lan và Ukraine. Ông đồng thời giải thích lý do không tham gia cuộc gặp của các ngoại trưởng EU tại Kiev (Thứ trưởng Ngoại giao Wojciech Gerwel đã đến dự cuộc họp này).

Theo ông Rau giải thích, mối quan hệ giữa Warsaw với Kiev phụ thuộc vào “ba khía cạnh” – địa chính trị, lợi ích quốc gia và sự hỗ trợ trong nước. Trong khi Ba Lan liên kết với Ukraine về mặt địa chính trị, thì trong xung đột với Nga, và cụ thể là việc nhập khẩu cũng như vận chuyển nông sản Ukraine, Warsaw và Kiev có những lợi ích quốc gia khác nhau.

Ngoại trưởng Ba Lan Zbigniew Rau.

Ông nói với báo Polsat rằng việc Ukraine chọn leo thang tranh chấp thương mại này và đưa lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WHO), cũng như Đại hội đồng Liên hợp quốc, “khiến lòng tin của xã hội chúng tôi về chính sách hiện tại của chính phủ Ukraine đối với Ba Lan bị lung lay”.

Ngoại trưởng Ba Lan bình luận: “Sau những gì đã xảy ra, việc quay trở lại tình hình ban đầu sẽ đòi hỏi những nỗ lực to lớn”.

Tranh chấp về nhập khẩu ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác của Ukraine đã gây ra căng thẳng ngoại giao giữa Kiev và Warsaw trong những tháng gần đây.

Ukraine là một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới trước khi xung đột với Nga vào năm 2022 làm giảm khả năng vận chuyển sản phẩm nông nghiệp của nước này đến thị trường toàn cầu. Nông dân Ukraine dựa vào việc xuất khẩu ngũ cốc qua các nước láng giềng kể từ khi xung đột bắt đầu, do nước này không thể sử dụng các tuyến đường qua các cảng biển Đen.

Nhưng làn sóng ngũ cốc và hạt có dầu tràn vào các nước láng giềng đã làm giảm giá, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân địa phương và dẫn đến việc chính phủ địa phương cấm nhập khẩu nông sản từ Ukraine.

Liên minh châu Âu hồi tháng 5 vào cuộc để ngăn chặn từng quốc gia này áp đặt lệnh cấm đơn phương, đồng thời áp đặt quy định nông sản Ukraine không được nhập khẩu vào các nước này mà chỉ được đi qua và phải bán ở nơi khác.

Khi lệnh cấm của EU hết hiệu lực hôm 15/9, Ukraine cam kết thực hiện các biện pháp thắt chặt kiểm soát xuất khẩu sang các nước láng giềng, nhưng Ba Lan, Slovakia và Hungary đã áp đặt lại các hạn chế riêng.

Ukraine khiếu nại lên WTO, trong khi Tổng thống Volodymyr Zelensky cáo buộc các nước ủng hộ Nga trong bài phát biểu ngày 22/9 tại Đại hội đồng Liên hợp quốc. Bài phát biểu của ông Zelensky khiến Ba Lan phẫn nộ và bị các chính trị gia hàng đầu nước này lên án.

Ông Rau nhấn mạnh rằng Warsaw đang thực hiện tất cả các nghĩa vụ “quân sự và chính trị” đối với Kiev, bao gồm cả những nghĩa vụ mà NATO yêu cầu. Ông nói thêm rằng Ba Lan không yêu cầu Ukraine phải làm gì nhưng mong đợi sự được cư xử tương tự.

Phương Anh (Nguồn: RT, Reuters )