70 năm Hiệp định Geneva: 'Ngọn đuốc' mãnh liệt của hòa bình ở 3 nước Đông Dương

Hội nghị Geneva là hội nghị quốc tế đa phương lớn đầu tiên Việt Nam tham dự để đàm phán và ký kết điều ước quốc tế với sự tham gia trực tiếp của các cường quốc. Cùng với chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, việc ký kết Hiệp định Geneva đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, mở ra cục diện chiến lược mới của cách mạng Việt Nam.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn lại nhận định của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá: “Hội nghị Geneva đã kết thúc. Ngoại giao ta đã thắng lợi to”. Nếu trong Hiệp định Sơ bộ năm 1946, Việt Nam mới chỉ được công nhận là một quốc gia tự do, thì với Hiệp định Geneva, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ đã được khẳng định trong một điều ước quốc tế với sự tham gia ký kết và thừa nhận của các cường quốc.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước xem triển lãm về Hiệp định Geneva. Ảnh: Chí Hiếu

"Đây là thắng lợi có ý nghĩa lịch sử to lớn đối với Việt Nam, là thành quả đấu tranh quật cường và bền bỉ của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng trong suốt cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm chống thực dân xâm lược", Bộ trưởng khẳng định.

Bộ trưởng nhấn mạnh, Hiệp định Geneva là một mốc son trong lịch sử ngoại giao cách mạng Việt Nam, mang đậm dấu ấn tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh. Quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định là cuốn cẩm nang chứa đựng nhiều bài học sâu sắc thể hiện bản sắc độc đáo của trường phái đối ngoại và ngoại giao Việt Nam.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chia sẻ, hòa bình, hợp tác và phát triển là nguyện vọng và lợi ích chung của các quốc gia, dân tộc và nhân loại tiến bộ trên thế giới. Việt Nam hết sức trân trọng giá trị của hòa bình, đề cao và tôn trọng nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, chân thành và thủy chung với bạn bè quốc tế, đóng góp hết sức mình vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Chí Hiếu

Sáng ngời tâm thế, bản lĩnh và bản sắc ngoại giao Việt Nam

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang khẳng định, với Hiệp định Geneva, lần đầu tiên trong lịch sử, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ đã chính thức được khẳng định trong một điều ước quốc tế và được các nước, các bên tham dự hội nghị thừa nhận và tôn trọng.

"Với Hiệp định Geneva, chúng ta đã thể hiện sáng ngời tâm thế, bản lĩnh và bản sắc ngoại giao Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, khẳng định mạnh mẽ thông điệp về một nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình, trọng công lý và lẽ phải; có ý chí quật cường bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; sẵn sàng hợp tác hữu nghị với mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới", Phó Thủ tướng nêu rõ.

Với Hiệp định Geneva, đã tạo nguồn cảm hứng và cổ vũ to lớn cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên khắp năm châu, vì độc lập, tự do, hòa bình, dân chủ, tiến bộ và công bằng xã hội; và mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ trên toàn thế giới.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: Chí Hiếu

Theo Phó Thủ tướng, thắng lợi tại Hội nghị Geneva trước hết và quan trọng nhất là nhờ đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng dưới sự lãnh đạo, dẫn dắt tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thắng lợi này còn là kết tinh của tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và bền bỉ của quân và dân ta trong 9 năm kháng chiến mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.

Thắng lợi này còn là kết quả của sự đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ quý báu của bạn Lào, Campuchia, Trung Quốc, Liên Xô cùng các nước xã hội chủ nghĩa anh em và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, trong đó có nhân dân Pháp.

"Để từ đó khơi dậy mạnh mẽ trong mỗi chúng ta lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng, nỗ lực vươn lên; tiếp tục quán triệt sâu sắc và vận dụng linh hoạt, sáng tạo tư tưởng, phong cách, nghệ thuật của Ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh độc đáo và đặc sắc, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam” – “gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển” để giữ vững hòa bình, ổn định, tạo môi trường thuận lợi đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững...", Phó Thủ tướng cho biết.

Tri ân đại diện gia đình cán bộ tham gia phục vụ Hội nghị Geneva. Ảnh: Chí Hiếu

Đại sứ Campuchia tại Việt Nam Chea Kimtha cho hay, sau khi ký Hiệp định Geneva, cả Campuchia, Việt Nam và Lào chưa có được một nền hòa bình ngay tức thì mà thay vào đó, lại phải đối mặt với những biến cố khó lường, cũng như các cuộc chiến tranh dai dẳng khác nổ ra trong nhiều năm tiếp theo. Tuy nhiên, 3 nước đã kề vai sát cánh và giúp đỡ lẫn nhau trong sự nghiệp đoàn kết dân tộc, thống nhất đất nước, cũng như đấu tranh chống tội ác diệt chủng tàn bạo ở Campuchia.

Ngày nay, 3 nước đã bước sang một trang mới trong lịch sử, tự tin tiến lên đóng góp vào hòa bình, ổn định, thịnh vượng và hợp tác quốc tế.

Đại sứ Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh thì nhận định, Hiệp định Geneva thể hiện rõ đường lối đấu tranh cả về quân sự lẫn chính trị ngoại giao là sáng suốt, linh hoạt, cũng như tinh thần hy sinh, sự đoàn kết trong nội bộ và bên ngoài của lãnh đạo Đảng Cộng sản Đông Dương và của lãnh đạo Đảng ba nước.

Đại sứ Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh (ảnh trái) và Đại sứ Campuchia tại Việt Nam Chea Kimtha. Ảnh: Chí Hiếu

Đại sứ cũng cho rằng, bài học về đấu tranh tại Hội nghị Geneva và kinh nghiệm trong Chiến dịch Điện Biên Phủ đã trở thành "ngọn đuốc" mạnh mẽ dẫn dắt cách mạng, đấu tranh quân sự và chính trị trong nhiều chiến dịch với giặc ngoại xâm, cùng giải phóng hoàn toàn ba nước Đông Dương trong năm 1975...

70 năm trôi qua, ngày ký Hiệp định Geneva vẫn giữ lại giá trị trong công cuộc xây dựng hòa bình, bảo vệ giữ gìn và phát triển 3 nước Đông Dương trong bối cảnh hiện nay.