65 năm 'thức cùng cánh sóng'

Phóng viên (PV): Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Bộ đội Radar có vai trò hết sức quan trọng, góp phần đánh bại kẻ thù có vũ khí tối tân. Đề nghị đồng chí khái quát những chiến công nổi bật của Bộ đội Radar?

Thiếu tướng Vũ Hồng Sơn: Ngày 21-3-1958, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Trung đoàn Cần vụ Đối không mang phiên hiệu 260, thuộc Bộ tư lệnh Phòng không. Đây là Trung đoàn Radar đầu tiên của Quân đội ta. Sau gần một năm tích cực xây dựng trận địa, triển khai và hoàn thiện phương án tác chiến, đúng 0 giờ ngày 1-3-1959, tất cả đài radar thuộc Trung đoàn 260 đồng loạt phát sóng.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Bộ đội Radar đã phát hiện máy bay địch từ sớm, từ xa, kịp thời thông báo, báo động cho các lực lượng đánh thắng địch ngay từ trận đầu, đánh thắng liên tục trong suốt cuộc chiến. Tiêu biểu như: Ngày 5-8-1964, không quân Mỹ tập kích đường không vào miền Bắc nước ta, các đơn vị của Trung đoàn 290, 291 phát hiện từ xa, thông báo đầy đủ, kịp thời, chính xác để lực lượng phòng không bắn rơi 8 máy bay Mỹ. Ngày 24-7-1965, Bộ đội Radar đã thông báo chính xác mục tiêu cho Trung đoàn Tên lửa 236 diệt gọn tốp máy bay F-4C, một chiếc rơi tại chỗ là chiếc máy bay thứ 400 của đế quốc Mỹ rơi trên bầu trời miền Bắc.

Thiếu tướng Vũ Hồng Sơn.

Đặc biệt, trong Chiến dịch Phòng không Hà Nội-Hải Phòng cuối tháng 12-1972, Bộ đội Radar đã phát hiện chính xác những tốp B-52 khi chúng cách Hà Nội hàng trăm ki-lô-mét, tạo điều kiện cho quân và dân miền Bắc chủ động làm công tác chuẩn bị chiến đấu, góp phần bắn rơi 81 máy bay Mỹ, trong đó có 34 chiếc B-52 (16 chiếc rơi tại chỗ). Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, Binh chủng Radar đã chủ động điều chỉnh lực lượng, hành quân thần tốc cùng các đơn vị tiến vào giải phóng miền Nam. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Binh chủng Radar cùng nhiều tập thể, cá nhân đã được tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

PV:Thưa đồng chí, hiện nay, chúng ta xây dựng trường radar như thế nào để góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống?

Thiếu tướng Vũ Hồng Sơn: Mật độ các chuyến bay trên vùng trời nước ta ngày càng gia tăng với số lượng rất lớn (hơn 4.000 chuyến bay/ngày), chưa kể hoạt động bay không có trong kế hoạch dự báo bay của không quân các nước, nhất là trên khu vực Biển Đông và vùng trời tiếp giáp. Do vậy, công tác quản lý điều hành bay rất phức tạp. Nhờ sự quan tâm đầu tư của trên và sự chủ động trong nghiên cứu, thông tin về tình hình trên không được quản lý, thông báo đầy đủ, kịp thời, chính xác và gần như tức thời; quản lý đồng thời số lượng mục tiêu lớn, mật độ cao...

Nhiệm vụ trọng tâm hiện nay của Bộ đội Radar là xây dựng trường radar theo hướng tập trung, thống nhất trên phạm vi toàn quốc. Quân chủng tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tiếp tục bổ sung trang bị mới, hiện đại, ưu tiên hướng đầu tư nghiên cứu thiết kế, sản xuất bằng nội lực trong nước. Bố trí đội hình chiến đấu hợp lý, tối ưu, tạo trường radar vươn xa, liên hoàn, vững chắc ở mọi dải độ cao ngay từ thời bình. Bảo đảm phát hiện mọi phương tiện tiến công đường không của địch từ sớm, từ xa, thông báo kịp thời, chính xác tình báo radar cho các lực lượng ứng phó. Đồng thời, xây dựng chiến lược phát triển hệ thống báo động sớm trên cơ sở trang bị thêm các loại radar quan sát, phát hiện sớm, cảnh báo sớm đặt trên máy bay; tích hợp thông tin cảnh giới với các đài radar, trạm radar, trong mạng radar cảnh giới quốc gia và trên các tàu, thuyền của lực lượng hải quân, Bộ đội Biên phòng...

Trạm Radar 54, Trung đoàn 290, Sư đoàn 375 (Quân chủng Phòng Không-Không quân) huấn luyện hội thao khí tài mới. Ảnh: HỮU LỆ

PV:Quân chủng Phòng không-Không quân được trang bị nhiều loại radar thế hệ mới. Vậy công tác huấn luyện khai thác hiệu quả khí tài được triển khai ra sao, thưa đồng chí?

Thiếu tướng Vũ Hồng Sơn: Muốn khai thác, sử dụng và làm chủ được những loại khí tài hiện đại đòi hỏi phải có nguồn nhân lực chất lượng cao, đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật giỏi về chuyên môn nghiệp vụ. Quân chủng đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện ở tất cả các cấp. Tập trung huấn luyện cho bộ đội nắm chắc tính năng kỹ thuật, chiến thuật; khai thác, sử dụng các loại khí tài radar mới, hiện đại. Chú trọng huấn luyện nâng cao trình độ hiệp đồng chiến đấu giữa các thành phần, trình độ thao tác phát hiện mục tiêu trong mọi điều kiện, nhất là trong điều kiện phức tạp, như: Diện tích phản xạ nhỏ, bay thấp, đột nhập, mật độ bay lớn...

Để nhanh chóng nắm bắt, làm chủ những loại khí tài radar mới, các đơn vị xây dựng chỉ tiêu, định mức cụ thể cho từng đối tượng và coi trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ ngoại ngữ cho cán bộ, nhân viên. Thực hiện huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, sát đối tượng tác chiến, phù hợp cách đánh của Bộ đội Radar trong điều kiện tác chiến mới; tăng cường huấn luyện thu hồi, triển khai nhanh, ngụy trang, nghi binh, phòng tránh đánh trả, cơ động chuyển hóa thế trận linh hoạt bảo toàn lực lượng chiến đấu dài ngày...

PV:Lực lượng radar thường đóng quân phân tán ở địa bàn khó khăn, hoạt động độc lập. Làm thế nào để bộ đội yên tâm công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ, thưa đồng chí?

Thiếu tướng Vũ Hồng Sơn: Các phân đội radar thường đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, đèo cao, có nhiều khó khăn, nhưng hiện nay đã được quan tâm đầu tư về nhiều mặt, nhất là hệ thống doanh trại, đời sống được bảo đảm tốt hơn. Quân chủng yêu cầu lãnh đạo, chỉ huy các cấp làm tốt công tác giáo dục nhiệm vụ, xây dựng ý chí quyết tâm cho bộ đội; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh đó, thường xuyên quan tâm làm tốt công tác chính sách đối với quân nhân và chính sách hậu phương Quân đội; thực hiện luân chuyển đối với những cán bộ đã nhiều năm công tác ở địa bàn khó khăn, độc hại...

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

SƠN BÌNH (thực hiện)

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.