Xe tăng Abrams sắp mặt tại Ukraine sau khi Leopard 2 'mất mặt'

Theo thông tin từ hãng tin Mỹ CNN, một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ tiết lộ rằng, 31 xe tăng M1 Abram mà Mỹ đã hứa viện trợ cho Ukraine, sẽ được chuyển giao sớm nhất vào tháng 8 hoặc tháng 9 và dự kiến quân đội Ukraine sẽ có thể đưa chúng ra chiến trường vào mùa thu này.

Trang web "Politico" của Mỹ cho rằng, sự xuất hiện của xe tăng M1 Abram trong những tuần tới, sẽ bổ sung thêm "sức sát thương mới" cho cuộc tấn công của Ukraine, hiện đang phải “vật lộn” để vượt qua hàng tuyến phòng ngự của Nga rộng hàng chục km.

Không khó để nhận thấy giới truyền thông Mỹ đặt nhiều kỳ vọng vào những chiếc xe tăng M1 Abram này. Nhưng đối với quân đội Ukraine, liệu xe tăng M1 Abram có thực sự có tác dụng “chắp thêm cánh”, cải thiện cái gọi là “tăng sức sát thương” hay không, thì phải chờ chiến trường thẩm định?

Câu trả lời có lẽ là không. Nếu muốn đánh giá liệu xe tăng M1 Abram có phát huy được vai trò trên chiến trường Ukraine hay không, thì phải nhắc đến hiệu quả chiến đấu qua hai đợt tấn công gần đây do Ukraine phát động.

Sau rất nhiều kỳ vọng, sau hai tháng gần đây, số phận của xe tăng Leopard 2 của Ukraine chắc ai cũng đã rõ. Vào ngày 27/7 vừa qua, tờ "Financial Times" của Anh đã thừa nhận rằng, cuộc phản công cơ giới hóa của Ukraine theo kiểu phương Tây là "chậm và tốn kém".

Quân đội Ukraine đã mất 11 xe tăng Leopard 2 và một số lượng lớn xe chiến đấu bộ binh Bradley. Trong khi thông tin do phía Nga đưa ra là số xe tăng Leopard 2 (bao gồm cả các phiên bản quét mìn) bị thiệt hại là 19 chiếc. Minh chứng cho điều này là Nga cứ vài ngày lại tung video Leopard 2 bị tiêu diệt.

Tính đến tháng 5/2023, các nước phương Tây đã viện trợ cho Ukraine khoảng 80 xe tăng Leopard 2 với các phiên bản (chủ yếu là A4 và A6). Thậm chí theo ước tính “thận trọng nhất” của phương Tây, con số xe tăng Leopard tổn thất hiện tại của quân đội Ukraine, đã vượt quá 20%.

Khi tham dự hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi vào ngày 30/7 vừa qua, Tổng thống Nga Putin cho biết, do tổn thất lớn về xe bọc thép, nên gần đây quân đội Ukraine đã buộc phải thay đổi chiến thuật. Tuyên bố của Tổng thống Putin cũng đã được truyền thông phương Tây chứng thực.

Như vậy, thay vì dùng xe tăng, xe bọc thép đưa quân tiến vào trận địa của Nga theo đúng “sách dạy của NATO”, thì chỉ huy quân đội Ukraine chỉ dùng xe bọc thép vận chuyển những người lính tiếp cận chiến trường và thả họ xuống, sau đó xe bọc thép lập tức rút lui. Như vậy, những người lính này không có phương tiện bọc thép che chắn, chỉ có thể đi bộ tấn công vào tuyến phòng ngự vững chắc của quân Nga.

Trang Business Insider của Mỹ thì cho biết, các bãi mìn và công sự dày đặc do quân đội Nga bố trí ở chiến trường Zaporozhye, đã buộc quân đội Ukraine phải từ bỏ cuộc tiến công bọc thép hạng nặng. Các đơn vị công binh và bộ binh tiến lên rà phá mìn bằng phương pháp thủ công.

Nhưng khi không có xe tăng, xe bọc thép hỗ trợ hỏa lực, Quân đội Ukraine phải đối mặt với nhiều vấn đề hơn, đó là tình trạng thiếu đạn pháo 155mm dẫn đường chính xác. Điều này khiến phương Tây đặt câu hỏi, liệu quân đội Ukraine có thể đảm bảo hỏa lực pháo binh chính xác, thay cho hỏa lực xe tăng trong quá trình đột kích?

Ngoài ra, trang Business Insider còn nhận định, ngoài xe tăng Leopard 2, tổn thất của các phương tiện bọc thép khác của quân đội Ukraine có thể là vô cùng lớn. Việc Mỹ buộc phải cung cấp xe tăng M1 Abram cho Ukraine lúc này, cũng có thể do việc thiếu hụt về năng lực vận chuyển quân ra tiền tuyến và hỏa lực chiến đấu trực tiếp của quân đội Ukraine.

Tuy nhiên, vẫn còn một dấu hỏi lớn cần được trả lời đó là, liệu xe tăng M1 Abram của Mỹ có thể tồn tại được bao lâu trên chiến trường Ukraine. Nên nhớ mẫu xe tăng M1 do Mỹ cung cấp cho Ukraine không phải là các mẫu M1A2 đã được Thủy quân lục chiến Mỹ cho loại biên gần đây, mà là các mẫu M1A1 cũ hơn.

Số xe tăng M1 Abram của Mỹ đã đến Đức vào tháng 4 năm nay thông qua một công ty tư nhân, với mục đích ban đầu là để “huấn luyện” lính Ukraine sử dụng loại vũ khí này. Nhưng giới quan sát cho rằng, việc này chỉ như một cái cớ, để trì hoãn việc giao xe tăng M1 cho Ukraine của Mỹ.

Về vấn đề này, một số nhà phân tích tin rằng, Mỹ có lẽ đã không có ý định cung cấp xe tăng cho Ukraine ngay từ đầu. Sau khi những chiếc xe tăng Leopard 2 ở châu Âu được chuyển đến Ukraine, Mỹ vẫn không thực hiện được lời hứa. Cuối cùng dưới sự thúc giục của Đức và Ukraine, Lầu Năm Góc đã bàn giao những chiếc xe tăng M1 cũ từ kho dự trữ quốc phòng của Mỹ.

Tuy nhiên những chiếc xe tăng M1A1 Abram mà Quân đội Ukraine mong đợi cũng không đến chiến trường Ukraine ngay; mà chúng chuyển đến đơn vị quân đội Mỹ đóng ở châu Âu. Phải đến khi cuộc tấn công của Ukraine bị đình trệ và số Leopard 2 chịu tổn thất nặng nề, Mỹ mới đồng ý để "giải ngân" xe tăng M1 cho Ukraine.

Giữa lúc Mỹ đang cố tình “câu giờ” trong việc chậm cung cấp xe tăng M1A1 cho Ukraine, thì dư luận đặt câu hỏi, những chiếc xe tăng Challenger 2 của Anh, trước đó đã viện trợ cho Ukraine hiện đang ở đâu?

Trước đó, Anh cũng thông báo đã cung cấp cho Ukraine lô xe tăng Challenger 2 và đã đến chiến trường. Nhưng cho đến nay, cả Nga, Ukraine và truyền thông phương Tây, đều chưa công bố bất kỳ video hay bức ảnh nào về việc Challenger 2 tham gia chiến đấu. Vậy câu hỏi đặt ra, hiện Challenger 2 của Anh đang ở đâu, khi Quân đội Ukraine cần những vũ khí đột kích mạnh?

Tiến Minh (theo CNN, Political, Financial Times)