Xây dựng tủ sách cộng đồng, tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi tiếp cận với văn hóa đọc

Tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi tiếp cận với văn hóa đọc

Triển khai nội dung xây dựng tủ sách cộng đồng vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc tiểu dự án (16) thuộc Dự án số 6 Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2022 “Hỗ trợ xây dựng tủ sách cộng đồng cho các xã vùng dân tộc thiểu số” nằm trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I từ 2021-2025.

Thư viện tỉnh Tuyên Quang trao tủ sách Hỗ trợ cộng đồng cho xã khu vực đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Ảnh: ATK

Mục tiêu của Dự án này nhằm thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác tăng cường khả năng tiếp cận thông tin tri thức cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số và miền núi; hỗ trợ tài nguyên thông tin thư viện cơ sở, xây dựng môi trường văn hóa đọc chất lượng, hiệu quả; hình thành thói quen, nhu cầu phát triển, kỹ năng và phong trào đọc sách trong cộng đồng các dân tộc thiểu số và miền núi. Đồng thời, thu hẹp khoảng cách về văn hóa, kinh tế, xã hội giữa miền núi và đồng bằng, tạo điều kiện hội nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần xây dựng và nâng cao chất lượng đời sống văn hóa tinh thần, lao động sản xuất của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo đó, đối tượng hưởng lợi đối với việc xây dựng tủ sách là các xã, thôn, bản vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Nội dung tủ sách hướng đến “Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, thể thao, gia đình về du lịch; cung cấp thông tin, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân, phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; xây dựng và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng dân tộc thiểu số; Giới thiệu nét đẹp văn hóa đặc sắc của gia đình, thôn bản, làng xã trong cộng đồng các dân tộc thiểu số và miền núi; giới thiệu các phương pháp, kỹ năng bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc thiểu số; các mô hình phát triển du lịch bền vững tại các khu, điểm du lịch vùng dân tộc thiểu số; Các chủ đề khác có liên quan đến các dân tộc thiểu số phù hợp với đối tượng thụ hưởng.

Để triển khai thực hiện Dự án, trong thời gian vừa qua nhiều địa phương đã bàn giao sách, tủ sách hỗ trợ xây dựng tủ sách cộng đồng cho các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và đã phát huy được hiệu quả. Tủ sách cộng đồng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc tạo điều kiện cho các tầng lớp Nhân dân tiếp cận với văn hóa đọc. Giúp đồng bào Nhân dân cùng các em học sinh có thêm nguồn tài liệu để phục vụ cho học tập, công tác, giải trí, trau dồi kiến thức khoa học kỹ thuật ứng dụng vào sản xuất, nâng cao dân trí, từ đó góp phần tích cực phát triển văn hóa đọc ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Nhiều mô hình tủ sách cộng đồng hay

Năm 2023, Thư viện tỉnh Điện Biên được giao nhiệm vụ tổ chức “Hỗ trợ xây dựng tủ sách cộng đồng cho các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2023” trên địa bàn. Theo đó, Thư viện tỉnh Điện Biên đã tiến hành lựa chọn các loại sách phù hợp, xây dựng tủ sách phong phú nhiều thể loại chính trị, văn hóa, xã hội, y tế, nông nghiệp, pháp luật, đời sống, sách thiếu nhi. Nội dung tập trung vào các nội dung về thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, thể thao, gia đình, du lịch, phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; giới thiệu nét đẹp văn hóa, đặc sắc của gia đình, thôn bản, làng, xã trong cộng đồng các dân tộc thiểu số và miền núi; giới thiệu các phương pháp, kỹ năng bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc phù hợp với đối tượng thụ hưởng.

Đến nay, Thư viện tỉnh Điện Biên đã bàn giao tủ sách học tập cộng đồng cho 52 xã thuộc khu vực II, III tại phòng Văn hóa và Thông tin các huyện với tổng trị giá 1.266.044.000đ, bao gồm 52 tủ sách và 16.588 bản sách. Sau khi tiếp nhận, các xã được thụ hưởng dự án đã bố trí, sắp xếp tủ sách ở vị trí thuận lợi để nhân dân đến tìm hiểu, đọc và tham khảo, qua đó góp phần phát huy hiệu quả công năng của tủ sách.

Tại Lạng Sơn, trong thời gian qua, Thư viện tỉnh Lạng Sơn đã bàn giao tủ sách với 257 bản sách cho 12 tủ sách/12 xã của 10 huyện. Nội dung của tủ sách hướng đến tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về văn hóa, thể thao, gia đình, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; xây dựng và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng dân tộc thiểu số; giới thiệu nét đẹp văn hóa đặc sắc của gia đình, thôn bản, làng xã trong cộng đồng các dân tộc thiểu số và miền núi; giới thiệu các phương pháp, kỹ năng bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc thiểu số; các mô hình phát triển du lịch bền vững tại các khu, điểm du lịch vùng dân tộc thiểu số; các chủ đề khác có liên quan đến các dân tộc thiểu số… Trong năm 2023, Lạng Sơn sẽ tiếp tục triển khai xây dựng tủ sách tại 6 xã: Hồng Phong (Bình Gia), Cao Minh (Tràng Định), Lâm Ca (Đình Lập), Hòa Sơn (Hữu Lũng), Bằng Hữu (Chi Lăng), Khánh Khê (Văn Quan).

Tại Lâm Đồng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng vừa giao Thư viện tỉnh xây dựng 27 tủ sách cộng đồng tại các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số với tổng kinh phí 30 triệu đồng/tủ sách. Trước đó, trong năm 2022, Thư viện tỉnh đã hoàn thành thí điểm xây dựng 5 tủ sách tại 5 xã của Đà Lạt và Đơn Dương, gồm: Tà Nung (Đà Lạt), Pró, Lạc Xuân, Ka Đơn, Tu Tra (Đơn Dương). Qua đó góp phần tích cực phát triển văn hóa đọc ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện triển khai dự án 06 trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Thư viện Yên Bái đã triển khai kịp thời, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế, nhu cầu của địa phương. Dự án đã được hoàn thành trong tháng 9/2023. Theo đó, Thư viện tỉnh Yên Bái đã triển khai hỗ trợ xây dựng 25 tủ sách cộng đồng cho 25 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc bốn huyện: Lục Yên, Văn Chấn, Văn Yên, Mù Cang Chải.

"Tôi rất vui khi xã là một trong những địa phương được thụ hưởng chương trình này. Xã chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống, điều kiện còn rất nhiều khó khăn. Tủ sách sẽ giúp chúng tôi xây dựng văn hóa đọc cho cán bộ và bà con trong xã, từ đó nâng cao nhận thức của bà con về pháp luật, hôn nhân gia đình, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống"- ông Sùng Thành Công chủ tịch xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải chia sẻ.

Có thể nói việc xây dựng tủ sách cộng đồng cho các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ tạo điều kiện cho bà con nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận với nguồn thông tin, tri thức hiện đại nâng cao đời sống văn hóa tinh thần mà còn góp phần nâng cao ý thức về bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Anh Thư