Tiếp tục khẳng định ý nghĩa lịch sử và tầm vóc thời đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam nêu rõ: "Cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, đưa Việt Nam bước sang thời kỳ mới, miền Bắc quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội và thực hiện cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; đồng thời, Chiến thắng Điện Biên Phủ cũng mở ra trang sử mới cho lịch sử nhân loại, cổ vũ, động viên các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh tự giải phóng; đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng đánh giá về thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ: “Đó là thắng lợi vĩ đại của nhân dân ta, mà cũng là thắng lợi chung của tất cả các dân tộc bị áp bức trên thế giới".

Đại tướng Lương Cường phát biểu khai mạc Hội thảo.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu đề dẫn Hội thảo.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nêu rõ, Chiến thắng Điện Biên Phủ “được ghi vào lịch sử dân tộc như một Bạch Đằng, một Chi Lăng hay một Đống Đa của thế kỷ XX và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công chói lọi đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc”, là ngọn cờ tiên phong cổ vũ các dân tộc thuộc địa trên thế giới đấu tranh giành độc lập, tự do. Đó là thắng lợi của sức mạnh “toàn dân đánh giặc” dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo

Ban tổ chức đã nhận được hơn 100 bài tham luận của các nhà khoa học, tướng lĩnh, sĩ quan, nhân chứng; lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, nhà trường. Mặc dù tiếp cận ở nhiều vấn đề, khía cạnh khác nhau, nhưng các tham luận đều khẳng định vai trò to lớn, tài thao lược của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Quân ủy với đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Các nhà khoa học đánh giá, thực hiện đường lối đúng đắn, sáng tạo của Đảng, quân và dân ta không ngừng tăng cường thế và lực cho cuộc kháng chiến, từng bước làm thất bại các kế hoạch chiến tranh của thực dân Pháp, tiến lên giành quyền chủ động chiến lược là cơ sở quan trọng để cuối tháng 9-1953, Bộ Chính trị họp quyết định nhiệm vụ Đông Xuân 1953-1954, quyết tâm phá Kế hoạch Navarre, đẩy thực dân Pháp từ tham vọng giành lại quyền chủ động lại tiếp tục lún sâu vào thế bị động, xây dựng Điện Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm hòng tạo trận giao chiến chiến lược ngoài kế hoạch.

PGS, TS Trần Quốc Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên phát biểu tại Hội thảo.

Các đại biểu trao đổi bên lề Hội thảo.

Các nhà khoa học cũng đánh giá, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân ta đã vượt qua gian khổ, hy sinh, kiên trì thực hiện đường lối “kháng chiến kiến quốc”, tiến hành kháng chiến toàn dân, toàn diện, phát triển chiến tranh du kích, làm thất bại các kế hoạch chiến lược chiến tranh của địch, giành và phát huy quyền chủ động chiến lược, buộc quân viễn chinh Pháp phải đánh theo cách đánh của ta.

Nhân tố chính trị tinh thần, cội nguồn của tinh thần quyết chiến, quyết thắng

Điều này được Đại tướng Lương Cường phân tích sâu sắc qua bài viết in trong kỷ yếu Hội thảo: Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy Mặt trận, Bộ chỉ huy Chiến dịch, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chính trị, chỉ huy các cấp đã có những biện pháp tiến hành giáo dục, động viên tinh thần, tư tưởng, kết hợp với giải quyết khó khăn cho bộ đội. Thông qua quán triệt, học tập, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân kiên định mục tiêu độc lập dân tộc; nhận thức rõ tính khách quan, tất yếu của việc thay đổi phương châm tác chiến; những thuận lợi, khó khăn, qua đó xây dựng ý chí quyết tâm chiến đấu với nhiều biện pháp, cách làm sáng tạo, thiết thực.

Các đồng chí trong Đoàn chủ tịch Hội thảo.

Theo Đại tướng Lương Cường, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, cần đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bảo đảm cho Quân đội luôn giữ vững bản chất giai cấp công nhân, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và nhân dân. Cùng với đó phải chủ động đấu tranh, phản bác các quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch; phòng, chống hiệu quả những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn, hoạt động “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội, “dân sự hóa” quân sự, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội.

Đông đảo các nhân chứng lịch sử tham dự Hội thảo.

Cùng quan điểm này, bài viết in trong kỷ yếu của Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Trung tướng, PGS, TS Nguyễn Văn Bạo, Giám đốc Học viện Chính trị; Đại tá, TS Nguyễn Văn Thi, Chủ nhiệm Bộ môn Công tác tư tưởng, Khoa Công tác Đảng, công tác chính trị, Học viện Chính trị có chung đánh giá, tầm vóc, giá trị, ý nghĩa lịch sử và thời đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, đặc biệt là tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân Việt Nam trong trận quyết chiến chiến lược vẫn còn nguyên giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Tinh thần đó cần tiếp tục được nghiên cứu và vận dụng sáng tạo, hiệu quả trong sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới.

Sức mạnh của chiến tranh nhân dân và đoàn kết quốc tế

Trong tham luận gửi tới Hội thảo, Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam nhấn mạnh, sức mạnh làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ còn nằm ở nhân tố chính trị - tinh thần. Chính vì biết khơi dậy và phát huy nhân tố chính trị - tinh thần, đặc biệt là việc quy tụ, tập hợp và phát huy nhân tố con người làm cho ý Đảng, lòng dân thành một khối thống nhất đưa cuộc kháng chiến “toàn dân, toàn diện, trường kỳ” giành thắng lợi.

Đúc kết sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân Việt Nam, Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn chứng: “Hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng, nhân dân ta dồn sức người, sức của chi viện cho mặt trận Điện Biên Phủ. Quân và dân ta đã huy động được 25.056 tấn gạo, 1.824 tấn thịt và thực phẩm cùng 261.453 dân công phục vụ chiến dịch. Cả nước hướng về Điện Biên Phủ, cả dân tộc anh dũng chiến đấu với tinh thần “thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, tạo nên sức mạnh tổng hợp đập tan tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ".

Bàn về tình đoàn kết quốc tế, góp phần làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, đồng thời với xây dựng nội lực, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh thực hiện đường lối, sách lược đoàn kết quốc tế, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, chúng ta đã nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân và quân đội các nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là Liên Xô và Trung Quốc. Sự giúp đỡ đó góp phần quan trọng bảo đảm về vũ khí, trang bị, kỹ thuật để quân và dân ta có thêm khả năng đánh bại thực dân Pháp và can thiệp Mỹ.

Bước phát triển đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam

Nghệ thuật quân sự trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là sự kế thừa và phát triển sáng tạo nghệ thuật quân sự truyền thống của dân tộc và kinh nghiệm lãnh đạo chiến tranh cách mạng của Đảng.

Thảo luận tại Hội thảo, các nhà khoa học thống nhất đánh giá, những đội quân bộ binh đơn thuần của Quân đội nhân dân Việt Nam đã phát huy tinh thần chiến đấu anh dũng, ý chí tiến công, tư tưởng đánh chắc thắng, tiến hành tập trung binh lực, lần lượt tiêu diệt các cứ điểm quan trọng của địch, cùng với đó triệt để thực hiện nguyên tắc “vây, lấn, tấn, triệt, diệt” bằng trận địa chiến hào, chia cắt các cứ điểm, không cho địch có cơ hội hỗ trợ, chi viện cho nhau, khi thời cơ thuận lợi xuất hiện, lập tức tổ chức tiến công, đột phá lần lượt, đẩy quân địch vào thế bị động phòng ngự; điểm mạnh của chúng đã trở thành điểm yếu không thể phát huy hiệu quả; cùng với đó tìm cách đánh khống chế sân bay, bắn rơi máy bay địch, cắt cầu hàng không chi viện của địch, đẩy quân địch ở Điện Biên Phủ ngày càng khốn quẫn và chấp nhận thất bại.

Các nhà khoa học cho rằng, nghệ thuật đó được thể hiện tập trung ở quyết định chuyển từ phương châm “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” của Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, Chỉ huy trưởng Chiến dịch, Bí thư Đảng ủy Mặt trận. Đây là quyết định thể hiện thiên tài quân sự, trách nhiệm của vị tướng cầm quân với đất nước, với nhân dân, với cán bộ, chiến sĩ được Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao phó.

Ý nghĩa lịch sử và tầm vóc thời đại còn nguyên giá trị

Theo Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, với Chiến thắng Điện Biên Phủ, quân và dân ta đã kết thúc oanh liệt cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954, làm xoay chuyển cục diện chiến tranh, tạo cơ sở cho đấu tranh ngoại giao giành thắng lợi ở Hội nghị Geneva. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với cách mạng Việt Nam mà còn chứa đựng tầm vóc thời đại to lớn, góp phần đánh bại chủ nghĩa thực dân cũ, góp phần cổ vũ phong trào đấu tranh giành độc lập của các dân tộc bị áp bức trên thế giới.

Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh phát biểu tại Hội thảo.

70 năm đã trôi qua, tầm vóc, ý nghĩa của Chiến thắng Điện Biên Phủ cùng với những bài học kinh nghiệm, bài học lịch sử đúc rút từ thắng lợi vĩ đại này vẫn chứa đựng giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đó là những bài học về đường lối kháng chiến, về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết quốc tế, về xây dựng lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang, về khoa học nghệ thuật quân sự, công tác chính trị - tư tưởng, công tác tham mưu, hậu cần, thông tin liên lạc, sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, giữa hậu phương và tiền tuyến, giữa vùng tự do và vùng địch tạm chiếm…

Phát biểu bế mạc, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đánh giá, Hội thảo đã phản ánh, phân tích và đánh giá sâu sắc nhiều nội dung quan trọng như kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược, sự phát triển của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong chiến tranh cách mạng..., qua đó đúc rút một số bài học có giá trị lý luận và thực tiễn, gợi mở những vấn đề mới có thể vận dụng, phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Thông qua Hội thảo lần này, chúng ta tiếp tục khẳng định và làm sâu sắc hơn tầm vóc, ý nghĩa lịch sử; rút ra những bài học có giá trị vận dụng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

HỒNG SÁNG - VĂN HIẾU - HOÀNG TRƯỜNG (tổng thuật)