Máy bay Ngày Tận Thế của Nga khiến phương Tây tò mò ra sao?

Hãng tin Nga RIA Novosti trích dẫn nguồn tin riêng của họ, trong khu liên hợp công nghiệp - quân sự Nga cho biết: “Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga, sẽ nhận được hai máy bay chỉ huy trên không Il-96VKP. Một chiếc đang trong quá trình sản xuất”.

Dự án máy bay chỉ huy trên không đang được chế tạo, được gọi là “Link-3C”; từ những chiếc máy bay Il-96VKP này, Bộ Tổng Tham mưu của Quân đội Nga, sẽ có thể đưa ra mệnh lệnh cho lực lượng không quân chiến lược và tên lửa trên bộ. Il-96VKP sẽ thay thế loại máy bay hiện có là Il-80.

Hai chiếc máy bay Sở chỉ huy trên không (VKP) Il-96VKP, được chế tạo trên cơ sở máy bay Il-96-400M, tại Công ty Sản xuất Máy bay Voronezh (VASO). Trong tương lai, một đơn đặt hàng cho chiếc máy bay thứ ba là hoàn toàn có thể.

Theo RIA Novosti, Sở chỉ huy trên không Il-96VKP sẽ thay thế Sở chỉ huy cũ Il-80. Do sử dụng khung sườn máy bay mới Il-96-400M, nên các sở chỉ huy Il-96VKP sẽ có các đặc tính kỹ thuật tốt hơn, tầm bay xa hơn và có thể thực hiện tiếp dầu trên không.

Về chức năng, VKP mới nói chung sẽ không khác biệt so với phiên bản tiền nhiệm. Nhiệm vụ của nó sẽ là sơ tán giới lãnh đạo quân sự và chính trị hàng đầu của đất nước và đảm bảo các hoạt động lãnh đạo, chỉ huy của họ trong tình huống khủng hoảng và trong một chiến tổng lực; bao gồm cả các cuộc tấn công bằng tên lửa hạt nhân.

Các tổ hợp kỹ thuật vô tuyến trên máy bay sẽ đảm bảo cung cấp trao đổi dữ liệu chính thức và chỉ huy, kiểm soát quân đội; bao gồm cả lực lượng hạt nhân chiến lược theo thời gian thực.

Về cấu tạo, chức năng và đặc điểm của các tổ hợp Zveno và Zveno-2 được sử dụng trên máy bay Il-80 (đã được công khai một phần), được phân loại là loại thiết bị đặc biệt với an ninh quốc gia; do vai trò và ý nghĩa đặc biệt của chúng đối với quốc phòng.

Điều tương tự cũng áp dụng cho dự án Zveno-3C; các dự án Zveno/ Il-80 lắp đặt nhiều phương tiện liên lạc, điều khiển và xử lý dữ liệu, cũng như nhiều loại ăng-ten khác nhau bên ngoài máy bay. Ngoài ra, các khoang hành khách trên máy bay, dùng để chứa phi hành đoàn, kỹ thuật viên và các quan chức cấp cao cũng như máy móc.

Rõ ràng, Il-96VKP về cơ bản sẽ không khác với VKP trước đó, nó sẽ được trang bị những thiết bị kỹ thuật số mới nhất với hiệu suất cao và khả năng rộng, để kiểm soát tất cả các nhánh của Quân đội Nga. Ngoài ra, các ăng-ten bên ngoài, vẫn được sử dụng, mang lại hình dáng đặc biệt cho máy bay.

Máy bay IL-96-400M làm khung sườn để triển khai hệ thống Zvena-3S. Đây là loại máy bay thân dài và rộng; là phiên bản nâng cấp mới nhất trong gia đình IL-96. Do có một số cải tiến, nên các đặc tính kỹ thuật đã được tăng lên, phù hợp với các yêu cầu của hàng không hiện đại. Việc sản xuất Il-96-400M bắt đầu vào năm 2018 tại VASO.

Phiên bản IL-96-400M khác với IL-96-300 là thân máy bay kéo dài, với khối lượng cất cánh lớn hơn, giúp tăng trọng tải. Ngoài ra, hệ thống điện tử hàng không hiện đại đã được sử dụng, để giảm bớt khối lượng công việc cho các phi công. Vì vậy, tổ bay của Il-96-400M và Il-96VKP giảm xuống còn 2 người. Máy bay cũng trang bị động cơ PS-90A1 mới với hiệu suất được cải thiện.

Để biến Il-96-400M thành Il-96VKP, máy bay cơ sở phải trải qua một số sửa đổi nhất định. Có lẽ, trong quá trình thiết kế, thân máy bay đã được gia cố khung thân, và một số hệ thống phải thiết kế lại, ví dụ như máy phát điện phải tăng công suất, để cấp nguồn cho các thiết bị điện tử trên máy bay; ngoài ra máy bay VKP cần có hệ thống tiếp nhiên liệu trên không.

Khung thân Il-96-400M có các đặc tính cao hơn, có thể cung cấp cho VKP những khả năng mới. Do đó, trọng tải của những phiên bản sửa đổi sau này của Il-96 đạt 58 tấn, so với 42 tấn của Il-86 cũ hơn.

Tầm hoạt động của Il-96 với trọng lượng cất cánh tối đa vượt 8-8,5 nghìn km; đối với Il-86, thông số này là dưới 4 nghìn km. Sự sẵn có của các phương tiện tiếp nhiên liệu trên không, sẽ làm tăng thêm phạm vi bay và thời gian làm nhiệm vụ trên không.

Theo số liệu được công khai, số VKP chiến lược của Nga có quy mô không lớn lắm, hiện chỉ có 4 chiếc Il-80. Một hoặc hai trong số các VKP này đã được hiện đại hóa với việc lắp đặt một tổ hợp hiện đại “Link-2”. Phần còn lại vẫn giữ nguyên trang bị của phiên bản trước, nhưng không loại trừ đã được hiện đại hóa.

Trong số 4 chiếc Il-80 hiện có, chỉ có 3 chiếc sẵn sàng hoạt động và sử dụng; còn chiếc thứ tư đang tiến hành sửa chữa từ năm 2020. Một sự kiện đáng chú ý là khi ở sân bay, chiếc Il-80 này đã bị những kẻ đột nhập và đánh cắp một phần thiết bị bí mật. Số phận của chiếc máy bay này vẫn chưa được tiết lộ, nó có thể sẽ được hiện đại hóa.

Bộ Quốc phòng đã đặt mua 2 chiếc Il-96VKP; việc chế tạo chiếc đầu tiên đã bắt đầu và chiếc thứ hai sẽ bắt đầu được lắp ráp trong tương lai gần. Cũng có thể đơn đặt hàng cho VKP thứ ba.

Thời gian hoàn thành việc chế tạo và bay thử không được nêu rõ, nhưng rõ ràng công việc này sẽ mất vài năm. Chiếc Il-96VKP đầu tiên sẽ có thể đi vào hoạt động không sớm hơn giữa thập kỷ này.

Sự tăng cường từ hai hoặc ba máy bay VKP mới, sẽ tăng thêm khả năng chỉ huy trên không của Quân đội Nga trong trường hợp xảy ra tình huống; đồng thời cũng để loại khỏi biên chế những máy bay loại này đã lạc hậu và dần hết niên hạn sử dụng.

Hiện tại, Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga sở hữu số máy bay chỉ huy chiến lược trên không, bảo đảm đáp ứng các yêu cầu và thách thức hiện tại. Đồng thời tiếp tục phát triển phương tiện mới và nâng cấp các phương tiện hiện có, đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh quốc gia trong mọi tình huống. Nguồn: Flickr.

Cận cảnh máy bay Ngày Tận Thế hiện đang phục vụ trong lực lượng Không quân Vũ trụ Nga. Nguồn: Pravda.

Tiến Minh