Hiệu quả công tác phát hiện bệnh lao tại cộng đồng

Khám sàng lọc, tư vấn bệnh lao cho người dân tại cộng đồng - Ảnh: N.H.N

Ông Hoàng Kim Tùng cùng nhiều người dân trên địa bàn xã Vĩnh Lâm, huyện Vĩnh Linh, từ sớm đã có mặt tại trung tâm xã để được đoàn khám bệnh của Bệnh viện Chuyên khoa Lao và bệnh phổi tỉnh Quảng Trị thăm khám, xét nghiệm, đo chức năng phổi và chụp Xquang phổi. Kết quả khám được bác sĩ trả ngay tại chỗ nên người dân cảm thấy rất thuận lợi.

“Bản thân tôi cũng như bà con ở đây hầu hết đều đã lớn tuổi, không có điều kiện đi đến các bệnh viện tuyến trên để khám, kiểm tra sức khỏe. Vì vậy, được đoàn bác sĩ với trang thiết bị y tế hiện đại về tận xã để khám, tư vấn, giúp phát hiện bệnh lao, chúng tôi rất phấn khởi”, ông Tùng cho biết.

Thời gian qua, được sự quan tâm của các cấp, ngành nên Chương trình chống lao tỉnh Quảng Trị đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Nhiều cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế tiên tiến, hiện đại được mua sắm đồng bộ, mạng lưới làm công tác phòng chống lao từ tỉnh đến cơ sở không ngừng được củng cố.

Chỉ tính riêng năm 2023, số bệnh nhân lao các thể phát hiện và thu nhận điều trị là 524 bệnh nhân, trong đó tỉ lệ điều trị thành công đạt trên 90% và tỉ lệ người tử vong do bệnh lao dưới 2% số bệnh nhân lao các thể. Tuy nhiên, theo các chuyên gia thì hiện nay tỉ lệ bệnh nhân được phát hiện ước tính đạt khoảng 60%, do đó số bệnh nhân lao chưa được phát hiện, còn tiềm ẩn trong cộng đồng nhiều nên nguy cơ bệnh bùng phát rất cao nếu không có các biện pháp phòng ngừa kịp thời, quyết liệt hơn.

“Bên cạnh kết quả đạt được, hiện nay hoạt động phòng chống lao tại địa phương còn gặp không ít khó khăn như một số người dân chưa ý thức được mức độ nguy hiểm của căn bệnh này nên chưa chủ động đi khám, phát hiện bệnh để được điều trị sớm.

Đa số bệnh nhân lao có điều kiện kinh tế khó khăn, trong khi thời gian điều trị dài nên chúng tôi phải bám sát, theo dõi, đồng thời động viên để họ thực hiện đúng phác đồ điều trị. Cán bộ chương trình lao phải kiêm nhiệm thêm nhiều việc khác nên gặp không ít áp lực”, chị Nguyễn Thị Tư, Trưởng Trạm Y tế xã Vĩnh Lâm, huyện Vĩnh Linh, cho biết.

Song song với công tác quản lý, điều trị bệnh nhân lao, thời gian qua, Bệnh viện Chuyên khoa Lao và bệnh phổi tỉnh đã tập trung, huy động mọi nguồn lực nhằm tăng cường công tác chủ động khám sàng lọc, phát hiện sớm bệnh lao trong cộng đồng. Bệnh viện đã phối hợp với các trung tâm y tế tổ chức tập huấn phòng chống bệnh lao, lao tiềm ẩn cho cán bộ y tế tuyến cơ sở và nhân viên y tế thôn bản; phối hợp với các đoàn thể, doanh nghiệp, trường học tổ chức truyền thông phòng chống bệnh lao, lao tiềm ẩn cho cán bộ, công nhân các nhà máy, hội phụ nữ, hội nông dân và trường học đóng trên địa bàn.

Tổ chức giám sát chủ động tại cộng đồng cũng như tăng cường phát hiện bệnh lao và điều trị dự phòng lao cho người nhiễm HIV. Cùng với đó, để nâng cao hiệu quả sàng lọc, điều trị cho bệnh nhân, bệnh viện đã đầu tư, trang bị nhiều máy móc, thiết bị hiện đại, triển khai những kỹ thuật xét nghiệm có độ nhạy cao giúp chẩn đoán sớm trường hợp lao phổi như nội soi phế quản, Xpert (sinh học phân tử).

Với trang thiết bị tiên tiến, hiện đại và đội ngũ cán bộ được đào tạo bài bản, chuyên sâu nên ngay sau khi khám sàng lọc, chụp phim, người dân sẽ được bác sĩ thông báo kết quả nhanh ngay tại chỗ, đối với các trường hợp nghi ngờ thì được chuyển viện lên tuyến trên để tiếp tục chẩn đoán và điều trị sớm. Đây là hành động ý nghĩa, thiết thực trong bối cảnh hiện nay, bởi không chỉ giúp bệnh nhân tiếp cận với các dịch vụ y tế sớm để có kết quả điều trị tốt hơn, mà còn giúp khống chế sự lây nhiễm bệnh lao ở cộng đồng.

Để công tác phòng chống bệnh lao trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đạt kết quả tốt, đặc biệt là hướng đến loại trừ bệnh lao vào năm 2030, bác sĩ Nguyễn Văn Thi, Phó Giám đốc Bệnh viện Chuyên khoa Lao và bệnh phổi tỉnh cho biết: “Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về bệnh lao và biện pháp phòng chống cho tất cả các tầng lớp nhân dân để giúp họ chủ động phòng ngừa bệnh, cũng như xóa bỏ những kì thị, phân biệt đối với người mắc bệnh lao.

Tiếp tục duy trì và mở rộng hoạt động phối hợp y tế công tư trong việc giám sát, phát hiện, chẩn đoán và điều trị sớm những trường hợp mắc bệnh. Đảm bảo cung ứng thuốc điều trị thể lao nhạy cảm và lao kháng thuốc đầy đủ, không để bệnh nhân thiếu thuốc.

Đồng thời, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức đào tạo, chuyển giao kỹ thuật mới cho cán bộ làm công tác phòng chống lao ở các tuyến, qua đó giúp người dân được tiếp cận với các dịch vụ phòng chống lao ngày càng tốt hơn. Như vậy, nếu thực hiện tốt các giải pháp trên, hàng năm chúng ta sẽ giảm từ 10%-12% số người mắc lao và hy vọng Quảng Trị sẽ đạt mục tiêu chấm dứt vào năm 2030 như đã đề ra”.

Nguyễn Hoài Nam