Dấu ấn Bộ đội Cụ Hồ trên đất nước Triệu Voi-Bài 2: Bản lĩnh lính thợ trong gian khó

Đặt tiến độ, chất lượng lên trên hết, trước hết

Với cán bộ, kỹ sư, công nhân Binh đoàn 11, suốt gần 38 tháng thi công công trình Nhà Quốc hội Lào cũng là chừng ấy thời gian họ ngày đêm đau đáu nghĩ về nhiệm vụ, sao cho công trình về đích theo đúng kế hoạch mà lãnh đạo hai nước đã xác định.

Mặc dù Binh đoàn sớm dự báo những khó khăn nhưng khi bắt tay vào triển khai, có vô vàn yếu tố không thể lường trước tác động đến tiến độ thi công. Ngay cả với những người dày dạn trên các “chiến trường” xây dựng như Đại tá Nguyễn Chiến, Phó tư lệnh Binh đoàn 11 cũng phải cảm thán: “Tôi không nghĩ nhiều khó khăn, vất vả đến thế, có những lúc tưởng như không thể vượt qua”!

Nếu không trực tiếp trải qua, sẽ thật khó để thấu cảm được hết những khó khăn, vất vả của cán bộ, kỹ sư, công nhân Binh đoàn 11 trong quá trình thi công Nhà Quốc hội Lào. Ngay với những người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, đến bây giờ khi nhìn lại hơn 1.000 ngày dầm mưa, dãi nắng trên công trình, họ vẫn tự nhủ với bản thân rằng, để công trình về đích đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, thẩm mỹ thực sự là một kỳ tích.

Công trình Nhà Quốc hội Lào trong giai đoạn thi công. Ảnh: NGUYỄN KIÊN

Trò chuyện với các cán bộ, kỹ sư Binh đoàn 11, chúng tôi được biết, khó khăn đầu tiên tác động đến tiến độ thi công Nhà Quốc hội Lào đó là khi tiếp nhận thiết kế từ phía bạn mới chỉ vượt qua bước thiết kế cơ sở nên các đơn vị của Binh đoàn phải khẩn trương phối hợp với đơn vị thiết kế của Bộ Xây dựng để thiết kế bản vẽ thi công, từ đó mới phân tích, tính toán, dự trù được khối lượng vật tư, máy móc, thiết bị. Sau đó sẽ chỉ thị về Việt Nam để chuẩn bị vật tư tại Việt Nam cùng với các vật tư phải nhập khẩu từ Thái Lan, Nhật Bản và một số nước châu Âu nên rất mất thời gian.

Yêu cầu tiên quyết đặt ra là phải bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình, nhất là phải hoàn thành một số hạng mục chính để Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội Lào khóa IX tổ chức tại tòa nhà Quốc hội mới. Do đó, quá trình thiết kế và xây dựng phải tiến hành song song, thiết kế đến đâu thi công ngay đến đấy nên việc chuẩn bị vật tư, máy móc, thiết bị gặp rất nhiều khó khăn. Trong khi đó, các loại vật tư, vật liệu, thiết bị thi công tại Lào gần như không có, hoặc không đáp ứng được yêu cầu nên Binh đoàn phải vận chuyển hàng nghìn chuyến xe từ Việt Nam sang nước bạn...

Vượt qua những khó khăn ấy, người lính thợ Binh đoàn 11 lại tiếp tục đối mặt với thử thách khác, đó là thời tiết, khí hậu khắc nghiệt. Trò chuyện với chúng tôi, Thiếu tá Nguyễn Tuấn Anh, phụ trách công tác an toàn lao động, vệ sinh môi trường trên công trình Nhà Quốc hội Lào không thể quên những trận mưa trắng trời, những ngày nắng như thiêu đốt. Nét mặt thể hiện rõ biểu cảm khi nhắc lại sự khắc nghiệt của khí hậu nước bạn, Thiếu tá Nguyễn Tuấn Anh bộc bạch:

“Trong suốt 6 tháng mùa mưa có những ngày 5-6 trận mưa xối xả, ngập úng khắp nơi nên thời gian thi công rất hạn chế. Đơn vị phải bố trí lực lượng đào đất, thoát úng để tạo mặt bằng thi công. Chúng tôi phải căng bạt, thậm chí phải làm lán cơ động và dùng máy cẩu nhấc lán đến vị trí thi công để che mưa cho công nhân làm cho kịp tiến độ... Tiếp đó là 6 tháng mùa khô, thủ đô Vientiane chang chang nắng. Nắng nóng đỉnh điểm nhất vào khoảng từ 10 giờ đến 15 giờ. Nhiệt độ trên sàn bê tông ngoài trời có lúc lên tới gần 50 độ C. Nắng nóng đến mức, khi công nhân làm việc ngoài trời, nếu cầm thanh sắt hộp mà không đeo găng tay, có thể phồng rộp tay...”.

Vượt lên tất cả, ngay trên Quảng trường That Luang, phía sau cánh cổng tạm phân cách với cuộc sống náo nhiệt bên ngoài, những cán bộ, công nhân Binh đoàn 11 miệt mài với công việc, tranh thủ tận dụng từng ngày, từng giờ để sớm đưa công trình lên tầm cao mới. Binh đoàn đặt quyết tâm thi công trong mọi điều kiện, hoàn cảnh và làm cả ngày nghỉ, ngày tết, tổ chức thi công 3 ca liên tục. Vào mùa nóng, công nhân được lệnh làm việc từ rất sớm, buổi sáng bắt đầu từ 5 giờ 30 phút đến 9 giờ 30 phút; buổi chiều từ 14 giờ 30 phút đến 18 giờ 30 phút và làm ca đêm với mục tiêu duy nhất là bảo đảm tiến độ dự án.

Trung úy Đỗ Khánh Trình, Phó chỉ huy trưởng công trình Nhà Quốc hội Lào xúc động nhớ lại: Trong suốt 50 ngày đêm làm cọc nhồi với tổng số 393 cọc khoan nhồi, đường kính 1m, anh em công nhân phải làm liên tục 24/24 giờ, ca này ra rồi ca khác lại vào, không để gián đoạn kỹ thuật, không dừng, tắt máy. Suốt gần 38 tháng thi công, hầu như công trường luôn sáng ánh đèn cho công nhân làm việc ca đêm. Không hiếm những buổi, bên trong công trường, công nhân Binh đoàn vẫn miệt mài đổ từng khối bê tông nhưng bên ngoài, ánh trăng đã chênh chếch trên mái chùa That Luang...

“Lửa thử vàng” giữa đại dịch Covid-19

Suốt hành trình dài hơn 1.000 ngày trên công trình Nhà Quốc hội Lào, có đến 1/3 thời gian trong số đó, những người lính thợ Binh đoàn 11 phải chạy đua với dịch Covid-19 và đây được ví như “thuốc thử” liều cao với Binh đoàn 11.

Có thời điểm dịch bùng phát trên diện rộng, diễn biến căng thẳng và Thủ tướng Lào phải ra chỉ thị giãn cách xã hội, cấm tụ tập đông người. Lúc đỉnh dịch, trên công trường có khoảng 600 cán bộ, công nhân.

Lãnh đạo Binh đoàn 11 xác định rõ, phải làm tốt công tác phòng, chống dịch ngay từ đầu, nhưng cũng không thể “án binh bất động” khiến chậm tiến độ. Trong hơn 2.000 lượt chuyên gia, cán bộ kỹ thuật và công nhân huy động từ Việt Nam, có hơn 1.000 lượt người phải thực hiện cách ly.

Để bảo đảm tiến độ công trình và yêu cầu về chất lượng, cán bộ, công nhân Binh đoàn trên công trường vừa phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch vừa triển khai các phương án bảo đảm vật tư, vật liệu, thiết bị và vừa tổ chức thi công 3 ca liên tục.

Các đồng chí lãnh đạo Binh đoàn quyết định đưa toàn bộ cán bộ, công nhân vào ăn, ở, sinh hoạt trong tầng hầm của công trình, làm các phòng ở và chia nhỏ 20 người/phòng. Hằng ngày, tổ quân y lấy mẫu xét nghiệm, test nhanh ở từng phòng và sau đó, anh em tiếp tục nhiệm vụ ở các khu vực khác nhau...

Nhờ chấp hành nghiêm túc những quy định phòng, chống dịch Covid-19 của hai nước, đồng thời tuân thủ các chỉ đạo kịp thời của Bộ Quốc phòng, Bộ Xây dựng Việt Nam, các đơn vị tham gia thi công thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo đảm an toàn cho cán bộ, công nhân nên không có trường hợp nhiễm bệnh trong công trường.

Khoảng thời gian dịch Covid-19 bùng phát cũng là giai đoạn khó khăn nối tiếp khó khăn trên công trường thi công Nhà Quốc hội Lào. Từ tháng 3-2020, mọi đường bay từ Việt Nam sang Lào và ngược lại đều bị cắt; một tháng sau đóng tất cả cửa khẩu giữa hai nước. Cũng bắt đầu từ đây, phát sinh hàng loạt vấn đề về cung ứng vật tư, vật liệu đầu vào phục vụ cho dự án vì có thời điểm, vật tư xây dựng không đưa được từ Việt Nam sang...

“Rất may mắn cho Binh đoàn 11 là các cơ quan chức năng của hai nước hết sức tạo điều kiện. Trong đó, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã chỉ đạo Bộ đội Biên phòng hỗ trợ cán bộ, công nhân Binh đoàn xuất, nhập cảnh thuận lợi. Đặc biệt, phía Quốc hội Lào cử một lực lượng trực tiếp đến cửa khẩu đón các xe hàng và áp tải về thẳng công trường. Có thời điểm dịch bệnh căng thẳng, xe chở vật tư, vật liệu từ Việt Nam sang Lào phải sử dụng đến 3 lượt lái xe mới về được đến công trường...”, Đại tá Nguyễn Chiến nhớ lại.

Trò chuyện với các đồng chí lãnh đạo Binh đoàn 11, chúng tôi được biết thêm, do dịch bệnh kéo dài nên việc vận chuyển vật tư, thiết bị đều bị chậm so với dự kiến. Để bảo đảm tiến độ, Binh đoàn 11 đã phải vận dụng nhiều biện pháp, nhất là những vật tư, vật liệu, thiết bị nhập khẩu từ châu Âu, có thời điểm phải thay đổi phương thức vận chuyển từ đi đường biển sang đường hàng không nên dẫn đến tăng chi phí. Cụ thể, có những khối hoa văn trên trần vòm của phòng họp chính, sau khi được phê duyệt mẫu phải gửi mẫu hoa văn sang Đức để chế khuôn, đúc GRC rồi tiếp tục vận chuyển theo đường hàng không về để lắp đặt.

Trước rất nhiều áp lực về tiến độ, sự tâm huyết, trách nhiệm của cán bộ, công nhân Binh đoàn để hoàn thiện công trình là rất lớn. Bên cạnh đó, khi công trình bước vào giai đoạn cuối, yêu cầu đặt ra là phải họp online nhiều hơn. Để đáp ứng yêu cầu thực tế, đội ngũ cán bộ, kỹ sư Binh đoàn 11 đã tích cực phối hợp với các bên tham gia điều chỉnh bổ sung thêm hệ thống thông tin liên lạc để có thể họp trực tuyến từ Nhà Quốc hội kết nối đến các tỉnh, thành phố trên cả nước và chia hệ thống điều hành từ phòng họp chính kết nối đến nhiều phòng họp nhỏ.

Thầm lặng cống hiến, hy sinh

Suốt thời gian thi công Nhà Quốc hội Lào, cán bộ, nhân viên Binh đoàn 11 tạm gác lại niềm vui thường nhật, nén lại những nỗi đau, mất mát về mặt tình cảm, tinh thần. Nhiều cán bộ, công nhân có 2-3 năm đón Tết trên công trường.

Chỉ tính riêng trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát, hàng chục cán bộ, công nhân có bố mẹ, người thân qua đời nhưng không thể về chịu tang. Lúc thì toàn bộ cửa khẩu giữa hai nước đều đóng, có người thì trong giai đoạn phải thực hiện cách ly 14 ngày theo quy định...

Trò chuyện với Trung úy Đỗ Khánh Trình, chúng tôi thực sự xúc động khi được biết, do phải thi công liên tục để bảo đảm tiến độ, cộng thêm dịch Covid-19 nên suốt hai năm liền, anh không thể về Việt Nam thăm gia đình. Ngày chàng sĩ quan trẻ lên đường sang Lào thực hiện nhiệm vụ, vợ anh đang mang bầu tháng thứ 8 và ngày anh được về thăm nhà thì... con đã tròn 2 tuổi.

Kỷ niệm sâu sắc với cán bộ, công nhân trên công trình Nhà Quốc hội Lào đó là vào chiều 11-2-2021 (30 Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021), Binh đoàn 11 tổ chức cầu truyền hình trực tiếp từ Lào và Bộ tư lệnh Binh đoàn. Rất bất ngờ và xúc động khi một số cán bộ, người lao động trên công trình thi công Nhà Quốc hội Lào đã được gặp vợ con qua cầu truyền hình sau thời gian dài xa cách. Thế nhưng, sau phút giây xúc động ấy, họ lại quyết tâm, nỗ lực hơn để thi công xuyên Tết, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình.

Tòa nhà Quốc hội Lào không chỉ dừng lại ở một công trình hiện hữu, trong đó là tình cảm của Đảng, Nhà nước và Quân đội nhân dân Việt Nam với nước bạn Lào. Bằng tinh thần trách nhiệm, quyết tâm chính trị cao nhất, cán bộ, công nhân Binh đoàn 11 đã vượt qua muôn vàn khó khăn, áp lực và hy sinh cả những tình cảm riêng tư. Họ vinh dự, tự hào khi được đóng góp thêm cho nền móng vững chắc của tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt-Lào.

(còn nữa)

NHÓM PHÓNG VIÊN