Bay trên không, giá ngang trời

Dịp lễ 30.4 - 1.5 vừa qua, tôi tìm vé máy bay để đặt đi Tuy Hòa. Gia đình nhiều người, trong khi vé máy bay hiếm và tăng giá rất cao, đành phải chuyển sang mua vé xe giường nằm. Hôm 11.5, Cục Hàng không khẳng định, giá vé máy bay tăng nhưng không vượt khung quy định.

Không chỉ lễ tết mà những ngày cuối tuần hay khung giờ nhiều người chọn bay, giá vé thường từ mắc đến cực mắc. Điều này nhiều người biết, có thắc mắc, kêu ca nhưng rồi cũng đành chấp nhận, chịu đựng lâu nay. Chỉ là gần đây, xuất hiện diễn biến khác thường khi có nhiều thư điện tử gửi đến nhà chức trách phàn nàn về việc mua vé máy bay giá cao. Từ đó, chuyện quanh cái vé bay được xới lên.

Căn cứ vào kết luận của cơ quan quản lý ngành hàng không, có hai mấu chốt được nhìn thấy: giá vé có tăng, và tăng trong khung giá.

Quy định hiện hành, mức trần giá một tấm vé bay nội địa không được vượt quá 4 triệu đồng, trong đó gồm tổng giá bán và phí quản trị hệ thống. Nhưng ai cũng biết, thuần giá vé thì nói làm gì, vì có khi trúng dịp khuyến mãi chỉ còn 0 đồng đến gần trăm nghìn đồng.

Hành khách chờ bay tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Ảnh: Võ Tiến

Nhìn từ phía khách hàng, đâu có mấy người quan tâm, tìm hiểu xuống tảng băng chìm, chỉ thấy trên bề mặt là những con số lạnh toát. Vé máy bay mà gia đình tôi định mua đi từ Sài Gòn về Tuy Hòa bị đẩy giá lên, nhưng cũng chưa là gì so với mức gần 18 triệu đồng khứ hồi hạng thương gia cùng dịp trên chặng Sài Gòn - Hà Nội.

Cái vé phải gánh nhiều loại thuế phí, gọi là thu hộ - kiến thức phổ thông được chuyển tải đến người tiêu dùng. Ở phần thu hộ này có phí sân bay, phí soi chiếu…, được cho là chiếm đến cao nhất khoảng 30% tổng giá vé. Trong khi các hãng bay nói giá vé tăng có lý do gánh các loại phí, thì phía ban ngành quản lý bảo khó có chuyện đó.

Làm ăn văn minh trên hành lang luật pháp rõ ràng, hẳn không hãng nào dại mà đi bán vé lệch chuẩn như ngoài "chợ đen". Họ thừa tỉnh táo khôn ngoan để rải ra các loại giá nằm gọn ghẽ an toàn trong khung mà các thông tư quy định.

Nhưng thực tế thì giá vé vẫn tăng, thậm chí "nhảy múa" từng hồi, tùy mùa, tùy cao điểm. Ngay sau khi có thông báo về việc giá vé máy bay nội địa không vượt rào, nhiều người đặt vé thì tiếp tục nhận kết quả tréo ngoe. Cùng thời điểm, cùng số người, trên quãng đường tương đương, chi phí vé máy bay đi Thái Lan, Malaysia lại rẻ hơn gần nửa so với bay nội địa.

Chuyện trái ngang này không mới, chỉ là nhấn nhá lại điều bi hài từng xảy ra, khi có người chọn bay vòng từ Sài Gòn quá cảnh Bangkok sau đó mới về Hà Nội dịp cao điểm tết, để tiết kiệm chi phí cao ngất của cái vé bay thẳng.

Chưa thấy ai chịu lỗi hay nhận trách nhiệm gì liên quan việc giá vé máy bay liên tục tăng cao làm người dân hoang mang, phàn nàn. Kể cả khi giá tăng đúng luật, mà làm khách hàng bất an thì cũng chưa thật sòng phẳng trong chuyện bán mua. Bà bán rau đầu ngõ, khi nâng giá bó hành, nắm ngò bán cho khách quen, cũng giải thích lý do kia mà.

Bốn hãng bay trong nước sẽ còn phải làm việc với Cục Hàng không, để chốt cách thông tin về các mục phí lâu nay nằm ẩn trong tổng giá vé. Nhưng điều này cũng chỉ giải đáp phần nào cho thắc mắc vì sao giá cao, chứ khó mà thỏa mãn được nỗi niềm về giá vé của phương tiện bay trên không nên chẳng lẽ cứ nằm tuốt... trên trời?!

Không ai ngồi đợi cơ quan quản lý phát hiện điều bất thường sau cuộc kiểm tra giá vé, hay hóng các hãng bay bị tuýt còi. Điều mong mỏi sâu xa, thực chất hơn, rằng khách hàng được cung cấp nhiều loại vé với giá phải chăng để lựa chọn. Nhất là trong những khoảng thời gian cao điểm mà người ta hay nói là bù chiều rỗng, là quy luật cung cầu.

Chúng tôi vẫn canh vé giá mềm theo phản xạ thông thường của người tiêu dùng và chờ được bay trong một không gian minh bạch, đàng hoàng, sòng phẳng.

Võ Tiến